(Cadn.com.vn) - Mỹ tuyên bố sơ tán tất cả các nhân viên khỏi Yemen trong bối cảnh quốc gia Trung Đông này đang đứng bên bờ vực nội chiến.

Ngày 22-3, phiến quân Houthi, được sự hậu thuẫn của lực lượng trung thành với Tổng thống bị lật đổ Ali Abdullah Saleh, đã chiếm Taiz, thành phố lớn thứ 3 của Yemen và sân bay thành phố.

Theo Reuters, thành phố miền trung Taiz nằm trên tuyến đường nối thủ đô Sanaa bị Houthi chiếm giữ hồi tháng 9-2014 với thành phố Aden, nơi đương kim Tổng thống Hadi lánh nạn sau khi chạy thoát từ Sanaa. Việc kiểm soát thành phố này sẽ cho phép phe Houthi và các lực lượng đồng minh, siết chặt vòng vây nhằm vào ông Hadi. Động thái trên diễn ra chỉ 1 ngày sau khi nhóm Houthi kêu gọi dồn toàn lực tấn công các lực lượng trung thành với đương kim Tổng thống.

Tình hình hỗn loạn khiến Yemen đang đứng bên bờ vực nội chiến. Ảnh: EFE

Mỹ rút toàn bộ nhân viên

Trong bối cảnh tình hình an ninh ở quốc gia Trung Đông này ngày càng xấu đi, Mỹ ngày 22-3 tuyên bố sơ tán tất cả các nhân viên khỏi Yemen sau khi đóng cửa Đại sứ quán tại Sanaa hồi tháng trước.

Trước đó, theo CNN, 100 binh sĩ đặc nhiệm còn lại của Mỹ cũng đã rời Yemen. Đây là những binh sĩ Mỹ cuối cùng đồn trú tại Yemen, với nhiệm vụ tiến hành các hoạt động chống khủng bố nhằm vào Al-Qaeda và các nhánh của tổ chức này. “Do tình hình an ninh đang xấu đi ở Yemen, chính phủ Mỹ tạm thời chuyển những nhân sự còn lại ra khỏi Yemen”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Jeff Rathke tuyên bố. Tuy nhiên, Mỹ tuyên bố sẽ “tiếp tục tích cực theo dõi các mối đe dọa khủng bố từ Yemen và đoàn kết khu vực để giải quyết vấn đề”.

Quyết định sơ tán được đưa ra ngay sau loạt vụ đánh bom tự sát do nhóm cực đoan Hồi giáo IS tổ chức tại Sanaa hôm 20-3 giết chết 142 người, nhằm mục đích khai thác sự hỗn loạn để nắm quyền lãnh đạo Yemen.

Hai mặt của một đồng xu

Quốc gia nghèo khó này đang bị giằng xé giữa khu vực miền bắc do nhóm Houthi kiểm soát và miền nam do các đồng minh của Tổng thống Hadi chi phối.

Houthi, nhóm đồng minh của Iran, chiếm Sanaa hồi tháng 9-2014 và sau đó là tư dinh của ông Hadi vào tháng 1, khiến Tổng thống phải đệ đơn từ chức và bị quản thúc tại gia cho đến khi trốn thoát đến Aden hồi tháng trước. Kể từ khi nắm quyền kiểm soát Sanaa, các chiến binh Houthi thắt chặt hoạt động của các tổ chức chính phủ, dưới sự hỗ trợ của những người trung thành với cựu Tổng thống Saleh. Nhưng khi mở rộng kiểm soát về phía nam, họ phải đối mặt với sức kháng cự mãnh liệt từ các bộ lạc người Sunni liên minh với Al-Qaeda – nhóm vừa nắm quyền kiểm soát thành phố miền nam Al-Houta, thủ phủ của tỉnh Lahj.

Giới chức Yemen cho biết, các phiến quân Al-Qaeda sử dụng nhiều xe tải và chăng cờ đen chạy khắp thành phố. Tổ chức khủng bố này chiếm các doanh trại chính của lực lượng an ninh, văn phòng thị trưởng, trụ sở tình báo và các nhà tù có giam giữ các phần tử khủng bố của mạng lưới Al-Qaeda. Thậm chí, theo các quan chức giấu tên, lực lượng an ninh trung thành với Tổng thống bị lật đổ Saleh không kháng cự và đầu hàng phiến quân. Trong khi đó, những người kháng cự bị chúng hành quyết.

Trước tình hình này, Tổng thống Hadi kêu gọi HĐBA LHQ “can thiệp khẩn cấp” khi các cuộc tấn công của phiến quân Houthi được Iran hậu thuẫn đang đưa đất nước đến gần hơn với nội chiến. Trong bài phát biểu đầu tiên trên truyền hình kể từ khi trốn khỏi lệnh quản thúc tại gia hồi tháng trước, Tổng thống Hadi tuyên bố sẽ đảm bảo, “quốc kỳ Yemen sẽ bay trên núi Marran tại Saada (thành trì của nhóm Houthi ở miền bắc), chứ không phải lá cờ Iran”.

Tổng thống cũng kêu gọi nhóm Houthi rời khỏi thủ đô Sanaa và các nhóm đồng minh của Houthi rời bỏ các bộ trong chính quyền cũng như “hãy tham gia đàm phán hòa bình tại thủ đô Riyadh của Saudi Arabia”.

Khả Anh