* Tổng thống Yanukovich “mất tích”; Cựu Thủ tướng Tymoshenko ra tù;

* Chủ tịch Quốc hội trở thành Tổng thống tạm quyền

(Cadn.com.vn) - Một “kỷ nguyên mới” đầy bế tắc đang mở ra cho Ukraine sau 1 ngày biến động khôn lường.

Mọi con mắt đổ dồn về  Ukraine, với những bất  ngờ xen lẫn hụt hẫng.  Cuộc chiến chính trị ở quốc gia nổi tiếng với cuộc “Cách mạng Cam” đang diễn biến theo chiều hướng chia rẽ sâu sắc, có khả năng chia cắt đất nước này làm đôi.

Sau 3 tháng biểu tình đường phố, Quốc hội Ukraine tối 22-2 bất ngờ bỏ phiếu truất quyền Tổng thống Viktor Yanukovich. Trong khi đó, cựu Thủ tướng Yulia Tymoshenko - người vẫn đang chịu án tù - đã được trả tự do.

Cựu Thủ tướng Tymoshenko được tự do trong khi Tổng thống Yanukovich bị phế truất và hiện chưa biết ở đâu. Ảnh: AP

THAY ĐỔI CHÍNH TRỊ CHÓNG MẶT

Sự xuất hiện của cựu Thủ tướng Tymoshenko trên Quảng trường Độc lập là hình ảnh không thể tưởng tượng trong vài ngày trước, giống như số phận của ông Yanukovich vậy. Nhưng chính trị mà, luôn tiềm ẩn những yếu tố bất ngờ.

Theo kế hoạch, vào ngày 25-2 một chính phủ lâm thời mới sẽ ra đời ở Ukraine, nơi người dân vẫn còn chao đảo vì những thay đổi chóng mặt trong tuần qua. Từ một cuộc biểu tình nhỏ leo thang thành khủng hoảng chính trị lớn khiến Tổng thống Yanukovich phải đặt bút ký một thỏa thuận hòa bình do phương Tây làm trung gian hôm 20-2 với phe đối lập. Việc ký thỏa thuận này, theo giới quan sát, là chiến lược sai lầm của ông Yanukovich vì chính nó mở ra những thay đổi chính trị lớn ở Quốc hội bao gồm cả cuộc bỏ phiếu nhất trí trả tự do cho bà Tymoshenko, kẻ thù lâu năm của ông Yanukovich và sau đó là truất phế cả chính ông.

Để giờ đây, khi đối thủ Tymoshenko đang được tự do tự tại, Chủ tịch Quốc hội trở thành Tổng thống tạm quyền, số phận của ông Yanukovich vẫn là một bí ẩn, sau khi nhà chức trách tuyên bố họ ngăn cản không cho nhà lãnh đạo quyền lực này rời khỏi đất nước. Nhiều nguồn tin nói rằng, ông Yanukovich có thể đang ở phía Đông, nơi chủ yếu người dân ủng hộ Nga và vẫn còn “cách xa” tình trạng bất ổn. Còn hãng Interfax dẫn lời Chủ tịch Quốc hội Ukraine Oleksander Turchynov cho biết, Tổng thống Yanukovich cố lên một máy bay để sang Nga, song bị ngăn lại và hiện đang ở vùng Donetsk. Đơn vị tuần tra biên giới của Ukraine cho biết, các trợ lý của Tổng thống Yanukovich tìm cách hối lộ lực lượng biên phòng để ông này có thể lên máy bay ra nước ngoài, song không thành công.  Tuy nhiên, các thông tin này hiện vẫn chưa được kiểm chứng.

Trước khi “mất tích”, Tổng thống Yanukovich tuyên bố không từ chức: “Tôi không rời khỏi đất nước và không có ý định từ chức. Tôi là Tổng thống hợp pháp được bầu”, nhà lãnh đạo 63 tuổi nói. Tuy nhiên, dường như mọi việc đã kết thúc. Tại khu bất động sản bí mật bị bỏ rơi của ông Yanukovich, chỉ cách thủ đô Kiev khoảng ngắn, người dân đổ xô đến chụp ảnh vườn thú tư nhân của ông với đà điểu, hươu, nai, bản sao di tích Hy Lạp cổ đại... và những công trình xây dựng tiền tỷ khác. Nội các của ông hứa hẹn chuyển đổi sang chính phủ mới và một cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào ngày 25-5 tới.

CUỘC CHIẾN TAY ĐÔI

Cuộc khủng hoảng ở Ukraine đang làm nổi bật lên những ảnh hưởng sâu sắc của Mỹ-EU và Nga.

Phe đối lập chắc chắn “thuộc về” phương Tây. Bà Tymoshenko, vẫn với kiểu tóc bím nổi tiếng, lấy lòng người biểu tình và phương Tây khi khẳng định chắc chắn, Ukraine sẽ gia nhập Liên minh Châu Âu (EU) trong tương lai gần. Ngay sau đó, EU cam kết sẽ “hỗ trợ tài chính đáng kể” cho Ukraine thành lập một chính phủ mới. Mỹ cũng hối thúc Ukraine khẩn trương thành lập chính phủ đoàn kết và hỗ trợ khôi phục trật tự. Nhà Trắng cũng đề xuất hỗ trợ tái thiết nền kinh tế đang lao đao của Kiev sau 3 tháng bùng phát làn sóng biểu tình chống chính phủ vốn nhấn chìm quốc gia Đông Âu này vào một cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất kể từ khi giành độc lập.

Tuy nhiên, Moscow có cái nhìn khác và thực tế hơn. Sau khi Tổng thống Yanukovich cáo buộc phe đối lập “đảo chính”, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov khẳng định, phe đối lập Ukraine được dẫn dắt bởi “các phần tử cực đoan có vũ trang và bọn tàn sát” - những kẻ đang gây ra mối đe dọa trực tiếp cho chủ quyền, trật tự hiến pháp của Ukraine. Nhưng giới phân tích cho rằng, sai lầm của Moscow là chậm giải ngân số tiền 15 tỷ USD cho Kiev vay.

Rõ ràng, diễn biến chính trường Ukraine đang chứng minh một thực tế đúng cho quốc gia này, ai “nhiều tiền sẽ thắng”.

Khả Anh