Các quan chức Ukraine và Nga đã gặp nhau tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ trong tuần này để thảo luận về các cuộc đàm phán cũng như khả năng đạt được một thỏa thuận ngừng bắn nhằm chấm dứt cuộc xung đột.

Cuộc đàm phán hôm 29-3 diễn ra sau hơn một tháng Nga triển khai chiến dịch quân sự ở Ukraine. Các nhà lãnh đạo của cả hai quốc gia cho đến nay vẫn chưa thỏa hiệp những yêu cầu chính. Tuy nhiên, những tín hiệu gần đây cho thấy hai bên dường như sẵn sàng hơn trong việc đạt được một thỏa thuận. Khi các cuộc đàm phán hòa bình vẫn đang tiếp tục diễn ra, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Nga Vladimir Putin được cho là có thể thỏa hiệp một số vấn đề. Theo hãng tin TASS ngày 30-3, các cuộc đàm phán giữa phái đoàn Nga và Ukraine diễn ra tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 29-3 mang tính xây dựng.

Theo đánh giá của trợ lý Tổng thống Nga Vladimir Medinsky, trưởng phái đoàn Nga, tham gia hòa đàm. Phát biểu với báo giới, ông Medinsky nêu rõ Moscow đang thực hiện hai bước đối với Kiev và đề xuất tổ chức cuộc gặp của Tổng thống Vladimir Putin và Tổng thống Zelensky sớm hơn dự định - đồng thời với việc ký kết hiệp ước hòa bình ở cấp bộ ngoại giao. Ngoài ra, quân đội Nga sẽ giảm mạnh hoạt động ở các khu vực gần Kiev và Chernihiv.

Trưởng đoàn đàm phán Nga cho biết phái đoàn Nga tại Istanbul đã nhận được đề xuất bằng văn bản của Ukraine về một thỏa thuận giữa các bên "được xây dựng một cách rõ ràng". Moscow sẽ xem xét các đề xuất của Kiev trong thời gian tới, báo cáo với tổng thống và sau đó sẽ đưa ra câu trả lời. Trao đổi với hãng tin RT, ông Medinsky nhấn mạnh thực chất các đề xuất đã được gửi tới Ukraine ngay từ đầu, nhưng bây giờ hai bên đều hiểu cách để tiến tới một sự thỏa hiệp. Ngoài ra, theo trợ lý của tổng thống, Nga đang thực hiện "hai bước để giảm leo thang xung đột", trên phương diện chính trị và quân sự. Bước đầu tiên là Nga đề xuất xúc tiến một cuộc gặp có thể có của các nhà lãnh đạo và bước thứ hai, do Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Alexander Fomin công bố, là giảm hoạt động quân sự ở gần Kiev và Chernihiv.

Tuy nhiên, ông Medinsky nhấn mạnh điều này không phải là một lệnh ngừng bắn, mà thể hiện mong muốn của Moscow nhằm giảm leo thang xung đột "ít nhất là tại đây". Trưởng phái đoàn Nga nêu rõ giảm các hoạt động quân sự gần Kiev là cần thiết để tránh các rủi ro phát sinh vì tại đây có những người phải đưa ra quyết định. Về phần mình, ông Oleksandr Chaly, một thành viên của phái đoàn Kiev cho biết, Ukraine đồng ý duy trì quy chế trung lập và phi hạt nhân hóa với điều kiện được đảm bảo an ninh, mà "về nội dung và hình thức phải tương tự như "Điều 5" của NATO.

Theo ông, điều này liên quan đến sự hỗ trợ quân sự và thậm chí cả việc thiết lập vùng cấm bay sau 3 ngày tham vấn để giải quyết vấn đề về mặt ngoại giao. Ông nhấn mạnh Ukraine sẽ không cho phép lực lượng nước ngoài đồn trú trên lãnh thổ của mình cũng như triển khai quân sự tại đây. Tuy nhiên, theo quan chức này, các cuộc tập trận quân sự sẽ vẫn được phép diễn ra tại Ukraine với các quốc gia "bảo lãnh". Theo đề xuất trên, các quốc gia này có khả năng gồm các nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cùng Đức, Israel, Italy, Ba Lan, Thổ Nhĩ Kỳ và Canada. Phía Kiev cũng yêu cầu các nước "bảo lãnh" thúc đẩy tiến trình Ukraine có thể gia nhập Liên minh châu Âu.

Trong khi đó, các lãnh đạo Mỹ, Anh, Pháp, Đức và Italia có cuộc điện đàm về kết quả vòng đàm phán mới nhất giữa Nga và Ukraine tại Thổ Nhĩ Kỳ. Phát biểu với báo giới tại Washington sau cuộc điện đàm, Tổng thống Biden cho biết các bên đồng thuận "sẽ chờ xem" các động thái tiếp theo của Nga và Ukraine. Cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine tại Istanbul được cho là đạt tiến triển tích cực. Sau cuộc đàm phán, Nga thông báo sẽ "giảm đáng kể các hoạt động" gần Kiev và Chernihiv.

Trong khi đó, nhà đàm phán Ukraine David Arakhamia cho rằng những tiến bộ đạt được trong đàm phán có thể dẫn tới một cuộc gặp giữa lãnh đạo Nga và Ukraine. Tuy nhiên, theo tuyên bố của Nhà Trắng, các lãnh đạo Mỹ, Anh, Pháp, Đức và Italia trong cuộc điện đàm nói trên đã nhất trí chưa dỡ bỏ các trừng phạt kinh tế đối với Nga và sẽ tiếp tục hỗ trợ an ninh cho Ukraine.

KHẢ ANH