* Kỳ 2:  Dự án nâng cấp, mở rộng QL1A qua Bắc miền Trung: "Vướng" trên khắp tuyến

(Cadn.com.vn) - Dự án nâng cấp, mở rộng QL1A cũng là dự án trọng điểm Quốc gia đã được triển khai từ nhiều năm qua và cũng như dự án đường Hồ Chí Minh, dự án này qua quá trình thực hiện ở một vài địa phương Bắc miền Trung cũng vấp phải việc chậm tiến độ, ảnh hưởng lớn đến đời sống của người dân địa phương.

Ô NHIỄM, KHIẾU NẠI PHỨC TẠP

* Cuối tháng 8-2014 vừa qua, ông Mai Thức - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị - đã chỉ đạo đơn vị thi công có phương án thi công dứt điểm để tạo điều kiện cho nhân dân kinh doanh buôn bán. Các ngành điện, nước khẩn trương hoàn thành các hạng mục còn dang dở để đẩy nhanh tiến độ dự án...

Dự án nâng cấp QL1A đi qua địa bàn Nghệ An có tổng chiều dài tuyến chính 73,8km từ TX Hoàng Mai (Quỳnh Lưu) đến TP Vinh được khởi công từ ngày 19-7-2011. Tuy nhiên đã hơn 3 năm kể từ ngày thi công, đến nay dự án vẫn chưa hoàn thành, gây ảnh hưởng rất lớn đến đời sống sinh hoạt của người dân…

Đi dọc tuyến QL1A từ TP Vinh ra đến các huyện Nghi Lộc, Diễn Châu, chúng tôi tận mắt chứng kiến khung cảnh bụi bay mù mịt, trắng xóa kéo dài sau mỗi chuyến xe chạy qua, hoặc một cơn gió mạnh luôn kéo theo lượng bụi rất lớn khiến người đi đường không thể nhìn rõ khi tham gia giao thông. Theo quan sát của chúng tôi, mặc dù các đơn vị thi công đường đã chủ động phun nước tưới đường vào thời điểm nắng nóng nhưng... vẫn không ăn thua.

Tại tỉnh Quảng Trị, Dự án mở rộng, nâng cấp QL1A có tổng chiều dài toàn tuyến 57,48 km với 11 gói thầu xây lắp. Mùa bão lũ đang cận kề tuy nhiên, nhiều đoạn công trình vẫn đang thi công chậm, hoặc dở dang do còn vướng GPMB. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ dự án và tác động sâu rộng nhiều mặt đời sống sinh hoạt của người dân mà vốn dĩ trước đó đã phải chịu ảnh hưởng khi công trình thi công.

Tại địa bàn xã Vĩnh Chấp (H. Vĩnh Linh), giáp ranh với tỉnh Quảng Bình, ngày 9-7- 2014, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng trong chuyến kiểm tra thực địa dự án qua Quảng Trị đã nhấn mạnh đến vấn đề phối hợp giải quyết vướng mắc của hơn 90 hộ dân tại 2 thôn Chấp Bắc và Khe Lấu thuộc xã Vĩnh Chấp nhằm để người dân sớm đồng ý giao đất, mặt bằng thi công với tổng chiều dài hơn 2km.

Tuy nhiên, sau gần 1 tháng, các đơn vị thi công vẫn chưa thể triển khai. Trao đổi với chúng tôi, ông Thái Văn Thành, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Chấp xác nhận tình hình trên và cho biết hơn 90 hộ dân trên kiến nghị nâng giá hỗ trợ, đền bù chuyển từ khu vực 2 lên khu vực 1 (giá cao hơn). Tỉnh, huyện đã có đối thoại với dân về vấn đề này, theo đó, đối chiếu với quy định Nhà nước thì việc nâng giá hỗ trợ, đền bù trong trường hợp này như kiến nghị của dân là không thể nhưng người dân vẫn chưa thỏa mãn.

Tại H. Cam Lộ có 179 đơn kiến nghị, trong đó xã Cam An 167 đơn, Cam Thanh 13 đơn; nội dung chủ yếu kiến nghị bồi thường đất theo Chỉ thị 299, đơn giá bồi thường không thỏa đáng... kiến nghị thu hồi đất ra đến mép nhựa và điều chỉnh khu vực đất, hỗ trợ ngừng sản xuất kinh doanh. Theo Hội đồng GPMB huyện, hiện vẫn còn một số kiến nghị, đã tổ chức nhiều cuộc họp dân, đối thoại, vận động nhưng không có kết quả.

Khu TĐC tại TT Phú Lộc vẫn còn “trống trơn”. Ảnh: H.L

TÁI ĐỊNH CƯ SAU GIẢI TỎA CÒN NHIỀU BẤT CẬP

Để GPMB mở rộng QL1A và xây dựng hầm đường bộ Phước Tượng, Phú Gia (H. Phú Lộc, TT-Huế), UBND tỉnh đã quy hoạch 2 vùng bao gồm 11 khu TĐC tại H. Phú Lộc bố trí cho khoảng 250 hộ dân (UBND H. Phú Lộc làm chủ đầu tư 8 khu TĐC, 3 khu còn lại do BQL Khu kinh tế Chân Mây-Lăng Cô làm chủ đầu tư).

Ông Nguyễn Văn Mạnh - PCT UBND H. Phú Lộc từng cho biết, chậm nhất vào ngày 30-7-2014 sẽ hoàn thành hạ tầng các khu TĐC, cụ thể là có điện, có nước... để người dân xây dựng nhà ở ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, đến nay hầu hết các Khu TĐC  hạ tầng vẫn còn dang dở trong khi đó người dân từng giờ, từng ngày mong được đến nơi ở mới để làm nhà sinh sống.

Có mặt tại các khu TĐC Lộc Điền, Lộc Bổn, Lộc Sơn, Lộc An, Lộc Thủy… (H. Phú Lộc), theo ghi nhận của chúng tôi, các khu TĐC này chỉ mới hoàn thành việc san lấp mặt bằng, còn điện, đường, hệ thống cấp nước, thoát nước… vẫn đang ngổn ngang. Ông Trần Hưng Lâu, ở xã Lộc An (H. Phú Lộc) cho biết, gia đình đã nhận đất TĐC nhưng chưa thể xây dựng được do đất được bố trí TĐC nằm giữa ruộng sình lún, chủ đầu tư chưa đầu tư điện, nước… đường chở vật liệu vào khu TĐC khó khăn nên gia đình chưa triển khai xây được.

Tương tự, Khu TĐC Lộc Trì được xây dựng dành cho 52 hộ dân di dời để nhường đất phục vụ dự án mở rộng QL1A cũng chưa có điện, nước. Khu TĐC xã Lộc Bổn được quy hoạch rộng hơn 30ha dành cho 47 hộ dân bị giải tỏa mặt bằng mở rộng QL1A, đến nay chỉ mới hoàn thiện công đoạn san lấp mặt bằng, làm cống thoát nước. Mặc dù đã tiến hành bốc lô, theo quy định khu TĐC phải hoàn thành vào ngày 10-5, nhưng đến nay mọi kết cấu hạ tầng gần như chưa có gì.

Ông Trần Văn Hoa, Chủ tịch UBND xã Lộc Bổn cho biết, về cơ bản, do đã có quy hoạch đất ở từ trước nên việc xây dựng khu TĐC Lộc Bổn rất thuận lợi nhưng đến nay địa phương vẫn không nắm được vì sao việc triển khai xây dựng cơ sở hạ tầng lại quá chậm. Từ cuối tháng 6, tất cả 47 hộ dân trong xã vướng dự án mở rộng QL1A đã nhận tiền đền bù và bàn giao mặt bằng, nhưng đến nay chưa có một hộ dân nào tiến hành xây dựng nhà cửa tại khu TĐC được.

Ông Hoa khẳng định: “Với tiến độ như thế này chắc chắn người dân không thể xây dựng nhà cửa tại khu TĐC trong năm nay vì mùa mưa lũ đã cận kề. Trong khi đó, người dân đang tiến thoái lưỡng nan bởi được cấp tiền thuê nhà tạm nhưng ở vùng này không có dịch vụ cho thuê”.

Ông Nguyễn Thanh Hà - Chủ tịch UBND H. Phú Lộc cho biết, nguyên nhân các khu TĐC xây dựng chậm một phần do khó khăn về nguồn vốn. Đặc biệt, trong 8 khu TĐC do huyện làm chủ đầu tư, có 2 khu TĐC xã Lộc Sơn và Lộc Bổn theo hình thức đầu tư BOT nhưng đến nay nhà đầu tư vẫn chưa rót vốn cho huyện.

Trong khi đó, tỉnh TT-Huế đã phải đầu tư ngân sách hơn 30 tỷ đồng để đầu tư cho 2 khu TĐC này. Theo ông Hà, đã hình thức BOT, thì nhà đầu tư phải chi trả. Liên quan đến 2 khu TĐC này, hiện vẫn chưa xác định nguồn vốn cụ thể nên trong quá trình xây dựng gặp rất nhiều khó khăn.

(còn nữa)
Dương Hóa - Bảo Hà - Hải Lan