Theo kết quả kiểm phiếu sơ bộ được Viện Bầu cử Quốc gia Mexico (INE) công bố, với tỷ lệ phiếu bầu từ 57,2%, ứng cử viên của liên minh tranh cử Sigamos Haciendo Historia đã bỏ xa 2 đối thủ còn lại là bà Xóchitl Gálvez - đại diện cho liên minh tranh cử Fuerza y Corazón por México (Sức mạnh và Con tim vì Mexico) và ông Jorge Álvarez Máynez - đại diện liên minh Movimiento Ciudadano (Phong trào Nhân nhân) với tỷ lệ phiếu bầu lần lượt là 30% và 10,3%.

Chiến thắng của bà Claudia Sheinbaum không nằm ngoài dự đoán của giới quan sát chính trị Mexico cũng như quốc tế, khi chính trị gia sinh năm 1962 này gia nhập đảng Morena (Phong trào tái thiết quốc gia) liên tục nhận được sự ủng hộ với tỷ lệ áp đảo trong tất cả các cuộc thăm dò dư luận trước đó. Tuy nhiên, theo INE, đây mới chỉ là kết quả bầu cử sơ bộ bằng phương pháp dùng hệ thống máy tính kiểm đếm khoảng 10% tổng số thùng phiếu từ 170.000 điểm bỏ phiếu trên cả nước. Kết quả bầu cử tạm thời sẽ được công bố vào ngày 5-6 tới, trong khi kết quả bầu cử chính thức sẽ được công bố sau khi nhận được sự phê chuẩn của Tòa án Bầu cử Tư pháp Liên bang Mexico (TEPJF).

Từ nhà khoa học khí hậu đến nữ tổng thống đầu tiên của Mexico

Bà Sheinbaum sinh năm 1962, trong một gia đình gốc Do Thái, có truyền thống nghiên cứu khoa học. Bà Sheinbaum học vật lý và kỹ thuật năng lượng, sau đó tiếp tục học lên tiến sĩ tại Đại học California (Mỹ). Bà Sheinbaum từng công tác tại Ủy ban liên Chính phủ về biến đổi khí hậu - tổ chức nhận Giải Nobel Hòa bình năm 2007.

Bà Sheinbaum sau đó bắt đầu chuyển sang lĩnh vực chính trị dưới sự dẫn dắt của Tổng thống Lopez Obrador. Trong nhiều năm tiếp theo, bà làm thư ký cho ông Obrador và đại diện cho tổng thống sắp mãn nhiệm tại các cuộc vận động chính trị. Năm 2018, bà Sheinbaum trở thành người phụ nữ đầu tiên được bầu làm thị trưởng Mexico City - vị trí cấp cao thường được xem là bệ phóng cho các cuộc tranh cử tổng thống trong tương lai. Các chuyên gia cho rằng việc từng là một nhà khoa học về khí hậu nói lên phần nào về bản sắc của tân tổng thống Mexico. Đồng thời, điều này cũng sẽ tác động ít nhiều đến các chính sách liên quan đến môi trường của bà Sheinbaum trong tương lai.

"Tôi muốn cảm ơn hàng triệu người đã bỏ phiếu cho đảng chúng tôi trong ngày lịch sử này. Tôi sẽ không làm mọi người thất vọng", bà Sheinbaum nói với đám đông. Nhiều phụ nữ Mexico vô cùng phấn khích trước chiến thắng của bà Sheinbaum, người sẽ trở thành nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử nước này. "Một nữ tổng thống sẽ đem tới thay đổi cho đất nước. Chúng tôi hy vọng bà ấy làm được nhiều điều cho nữ giới. Nhiều phụ nữ Mexico bị bạn đời kiểm soát, họ không được phép ra khỏi nhà để đi làm", Clemencia Hernandez, 55 tuổi, làm tạp vụ ở Mexico City, nói.

Những thách thức phía trước

Trong cương lĩnh tranh cử, bà Sheinbaum khẳng định sẽ tiếp tục duy trì và phát huy những di sản của Tổng thống đương nhiệm Lopez Obrador, đặc biệt là về các chính sách liên quan đến an sinh xã hội đang được đánh giá có tính ưu việt nhất trong khu vực Mỹ La-tinh. Ngoài ra, bà Sheinbaum cũng khẳng định sẽ thúc đẩy các chương trình nghị sự riêng bao gồm cả những chính sách giúp đỡ những người nghèo nhất Mexico, ủng hộ năng lượng tái tạo, cũng như thúc đẩy tiếng nói và chương trình nghị sự vì phụ nữ. Với nhiều cam kết và hứa hẹn được đưa ra, song giới phân tích nhận định, nếu đảm nhận cương vị Tổng thống Mexico, bà Sheinbaum sẽ đối mặt với không ít thách thức phía trước.

Chiếm hàng đầu trong mối quan tâm của nhiều cử tri tại Mexico hiện nay là nỗi lo về an ninh, trong đó có gia tăng tỷ lệ người thiệt mạng vì bạo lực tội phạm. Đây sẽ là một trong những nhiệm vụ nặng nề của Tổng thống tương lai, bên cạnh nhiệm vụ giải quyết tình trạng thiếu điện, nước hay ứng phó với sự giảm tốc trong hoạt động kinh tế. Theo dự báo của IMF, tăng trưởng kinh tế của Mexico sẽ giảm xuống còn 2,4% trong năm 2024 và tiếp tục lao dốc xuống mức 1,4% vào năm 2025. Việc chèo lái đất nước vượt qua những "sóng gió" về tài chính sẽ trở thành sứ mệnh đè nặng lên nhiệm kỳ của tân Tổng thống Mexico. Bên cạnh nhiệm vụ xử lý các vấn đề trong nước, trong số những thách thức về đối ngoại cũng đang chờ tân Tổng thống giải quyết, đó là cuộc đàm phán căng thẳng với Mỹ về dòng người di cư ồ ạt đến Mỹ qua đường Mexico, hay vấn đề hợp tác an ninh để xử lý tình trạng buôn bán ma túy vào thời điểm tệ nạn fentanyl đang hoành hành ở Mỹ.

AN BÌNH