Trong bối cảnh cuộc chiến chống dịch Covid-19 đang ngày càng khó khăn khi số ca nhiễm và tử vong ở Mỹ liên tiếp gia tăng, Tổng thống Donald Trump đã chĩa mũi dùi sang Tổ chức Y tế thế giới (WHO), với những cáo buộc quy trách nhiệm cho tổ chức này vì để xảy ra đại dịch tồi tệ như hiện nay.

Tổng thống Trump trả lời câu hỏi về đại dịch Covid-19 trong cuộc họp báo ngày 8-4 tại Nhà Trắng. Ảnh: AP

Khẩu chiến gay gắt

Trong tuyên bố mới nhất, Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa ngừng chi tiền cho WHO, vì cho rằng cơ quan này thiên vị Trung Quốc và xử lý đại dịch Covid-19 một cách tồi tệ.

“Vì nguyên nhân nào đó, WHO dù được Mỹ tài trợ nhiều, nhưng lại thiên vị Trung Quốc… May mắn là tôi bác bỏ lời khuyên của họ về việc tiếp tục mở cửa biên giới với Trung Quốc trong giai đoạn đầu của dịch bệnh. Tại sao họ lại cho chúng tôi lời khuyên không tốt như thế”, ông Trump viết trên Twitter hôm 8-4 nhưng không đưa ra thông tin chi tiết về thời điểm cũng như số tiền ngừng tài trợ cho WHO. Tại cuộc họp ở Nhà Trắng ngày 9-4, Tổng thống Trump tiếp tục công kích WHO, cho rằng Mỹ không nhận được giá trị tương xứng với số tiền đã đóng góp, thậm chí cảnh báo sẽ mở cuộc điều tra tổ chức này. “Chúng tôi sẽ xem xét một cuộc điều tra và chúng tôi sẽ ra quyết định. WHO đã sai theo nhiều cách. Họ cũng đã giảm nhẹ mối đe dọa từ Covid-19”, ông chủ Nhà Trắng nói nhưng ông Trump không cung cấp chi tiết về cuộc điều tra mà ông nêu ra. Sau đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nhấn mạnh rằng, Washington sẽ xem xét lại việc Mỹ tài trợ cho WHO, nhưng bác bỏ khả năng thay đổi giới lãnh đạo của tổ chức này.

Đáp trả, Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus bảo vệ cách ứng phó đại dịch Covid-19 của họ cũng như bác bỏ những đồn đoán về mối quan hệ quá thân thiết với Trung Quốc. Phát biểu họp báo trực tuyến, ông Tedros nói: “Chúng tôi thân thiết với mọi quốc gia, chúng tôi không phân biệt chủng tộc”. Ông Tedros cho rằng Mỹ và Trung Quốc nên học hình mẫu của Mỹ và Liên Xô trước đây khi phát động chiến dịch toàn cầu 10 năm hồi năm 1967 để xóa sổ bệnh đậu mùa, căn bệnh khiến 2 triệu người tử vong mỗi năm. Ông cũng kêu gọi các nhà phê bình “làm ơn cách ly Covid-19 khỏi chính trị”. Tuy nhiên, Tổng thống Trump cho rằng, chính Tổng giám đốc Tedros mới là “người chính trị hóa dịch Covid-19”. Ông chủ Nhà Trắng cáo buộc việc WHO ngày 14-1 nói SARS-CoV-2 không lây từ người sang người và lên án việc tổ chức này chỉ trích quyết định chặn các chuyến bay từ Trung Quốc của ông.

Do WHO hay do Mỹ chủ quan?

Mỹ lâu nay là nước tài trợ lớn nhất cho WHO. Trong năm 2019, Mỹ đóng góp 452 triệu USD trong khi Trung Quốc đóng góp 42 triệu USD. Từ khi bùng phát đại dịch, WHO đã hứng nhiều chỉ trích vì tuyên bố virus không lây từ người sang người. WHO cùng bị chỉ trích vì quá tin tưởng vào số liệu thống kê của Trung Quốc, và cả phản ứng chậm chạp trong tuyên bố chính thức về đại dịch toàn cầu. Tính đến thời điểm hiện tại, hơn 1,5 triệu người đã được xác nhận mắc Covid-19, với gần 90.000 ca tử vong.

Trên thực tế, tình hình dịch bệnh đang diễn biến rất nghiêm trọng và đáng sợ. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, cách hành xử của Tổng thống Trump với WHO là quá gay gắt. Các chuyên gia cho rằng, ngân sách 2,5 tỷ USD mà WHO nhận được mỗi năm đã không tăng thêm trong hơn 3 thập kỷ qua và họ thật sự đã nỗ lực rất nhiều khi phải triển khai thực hiện nhiều công việc trên toàn cầu. Theo họ, lỗi là do nước Mỹ đã quá chủ quan với dịch bệnh. Khi đại dịch hoành hành ở Trung Quốc và nhiều quốc gia khác, Tổng thống Trump vẫn tự tin tuyên bố với người dân Mỹ rằng, Covid-19 sẽ không gây ra mối đe dọa nghiêm trọng nào với nước Mỹ và trấn an người dân rằng: “Chúng ta sẽ có một kết cục tốt đẹp”. Ông còn so sánh sự giống nhau giữa SARS-CoV-2 và bệnh cúm mùa và cho rằng, SARS-CoV-2 có thể bị tiêu diệt khi nhiệt độ ấm lên vào tháng 4, tương tự như dịch cúm mùa vào mùa xuân.

Hồi Đầu tháng 3, chính Tổng thống Trump đã nói ông không tin vào tỷ lệ tử vong 3,4% do Covid-19 mà WHO đưa ra. Nhà lãnh đạo Mỹ cũng không tuân thủ triệt để khuyến nghị của WHO trong việc xác định ca bệnh, cách ly các đối tượng mắc bệnh và theo sát lịch sử đi lại của họ. Tổng thống Trump còn cho rằng những người bị nhiễm Covid-19 vẫn có thể đi làm và tự hoàn toàn hồi phục, trái ngược với những gì mà Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) khuyến cáo.

KHẢ ANH