Nga - Mỹ bất đồng về Syria

Thứ tư, 30/09/2015 09:21

(Cadn.com.vn) - Trong khi Tổng thống Mỹ Barack Obama cho rằng, cách tốt nhất để giải bài toán Syria và chống nhóm Hồi giáo cực đoan IS là “Tổng thống Bashar al-Assad phải từ chức”, người đồng cấp Nga Vladimir Putin khẳng định “cần phải hợp tác với chính quyền Assad”.

Sau cuộc họp thượng đỉnh bên lề phiên họp Đại hội đồng LHQ vào hôm 29-9 (giờ Việt Nam), Tổng thống Nga và Mỹ nhất trí tìm kiếm giải pháp ngoại giao cho cuộc nội chiến Syria dù vẫn mâu thuẫn ở vấn đề trọng tâm: liệu Tổng thống Syria Assad có nên duy trì quyền lực hay không.

Cuộc chiến ở Syria đã cướp đi sinh mạng của hơn 250.000 người. Ảnh: AFP

NGA “NÓI CÓ”, MỸ “NÓI KHÔNG”

Trong cuộc họp kéo dài 90 phút, hai nhà lãnh đạo nhất trí, các lực lượng vũ trang nên đàm phán để tránh tham chiến ở Syria và sẽ  tiếp tục gặp nhau để nhằm tìm ra lập trường chung về cuộc xung đột ở quốc gia Trung Đông này.

Tuy nhiên, ông Putin và Obama vẫn không thể tìm được tiếng nói chung về số phận tương lai của Tổng thống Syria. Ông chủ Nhà Trắng  khẳng định sẵn sàng hợp tác với Nga và Iran để chấm dứt cuộc nội chiến 4 năm ở Syria vốn khiến hơn 250.000 người chết, song lại mô tả Tổng thống Assad là “thủ phạm chính” gây ra cuộc nội chiến đẫm máu này. Tuy vậy, Tổng thống Mỹ không kêu gọi lật đổ ông Assad mà chỉ đề nghị có thể là một “quá trình chuyển đổi nắm quyền” ra khỏi sự cai trị của nhà lãnh đạo này, dấu hiệu mới nhất cho thấy sự nhượng bộ hiếm hoi của Washington.

Ngược lại, ông chủ Điện Kremlin cho rằng, sẽ là sai lầm lớn nếu không hợp tác với quân đội của Tổng thống Assad mà ông gọi là lực lượng duy nhất thực sự chống IS tại Syria.“Chúng ta cần phải thừa nhận, không ai ngoài lực lượng vũ trang của Tổng thống Assad và lực lượng dân quân người Kurd đang thực sự chống lại IS và các tổ chức khủng bố khác”, ông Putin nêu rõ.

BÀI PHÁT BIỂU “ĐƯA NGA THÀNH TRUNG TÂM”

Trước khi gặp nhau, cả hai nhà lãnh đạo Nga-Mỹ có bài phát biểu gây chú ý trước Đại hội đồng LHQ.

Tổng thống Nga chưa chắc tại nhiệm kỳ 4

Trong bài trả lời phỏng vấn hôm 29-9, Tổng thống Nga Putin cho biết, ông không chắc chắn về việc sẽ tại nhiệm thêm nhiệm kỳ 4 (2018-2024).

Theo ông chủ Điện Kremlin, việc này còn phụ thuộc vào 2 điều. Thứ nhất, đó là các nguyên tắc theo quy định của Hiến pháp, và “tôi chắc chắn sẽ không vi phạm các nguyên tắc này”. Thứ hai đó là tùy tình hình cụ thể của đất nước, trên thế giới và tâm trạng của chính ông.

Trong bài phát biểu đầu tiên trước Đại hội đồng LHQ trong 1 thập kỷ qua, ông Putin đưa Nga trở thành trung tâm quyền lực của thế giới khi thẳng thừng đổ lỗi cho Mỹ gây ra sự hỗn loạn ở Trung Đông và đề ra kế hoạch cho một “liên minh rộng rãi” chống IS. Bài phát biểu đặt trọng tâm vào cuộc khủng hoảng Syria và những nỗ lực của Moscow để thoát khỏi sự cô lập của phương Tây đã được nhiều quốc gia tán dương.

Trong đó, ông Putin đề nghị, Moscow và các đồng minh tham gia lực lượng với phương Tây trong liên minh chống khủng bố lớn,  ông ví như liên minh “chống Hitler” mà các nước từng thành lập trong Thế chiến II, để tập trung vào mục tiêu quan trọng duy nhất: đánh bại IS và Al-Qaeda ở Iraq và Syria. Tổng thống Putin cũng tuyên bố, Moscow không loại trừ các cuộc không kích hỗ trợ lực lượng của Tổng thống Assad trong cuộc chiến chống IS và “nếu hành động, chúng tôi sẽ tuân thủ các quy tắc của luật pháp quốc tế”. Với giọng điệu mạnh mẽ, Tổng thống Putin còn cho rằng, phương Tây sẽ không bao giờ có thể chia cắt Nga ra khỏi các vấn đề thế giới. “Các bạn chỉ cần nhìn vào kích thước của nước Nga trên bản đồ”, ông Putin nhún vai và nói.

Nga khiến các nước phương Tây ngạc nhiên với các hoạt động xây dựng lực lượng tại Syria - động thái khiến Washington quan ngại Moscow có thể tham chiến cùng lực lượng của Tổng thống Assad.     Và lần này, bằng giọng điệu cứng rắn khi phát biểu trước Đại hội đồng LHQ, Nga dường như muốn nhắn gửi thông điệp cho phương Tây rằng, họ luôn sẵn sàng cho các hoạt động quân sự đầu tiên bên ngoài phạm vi hậu Liên Xô kể từ sau cuộc chiến Afghanistan vào những năm 1980.

Khả Anh