Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIII:

Ngăn chặn lợi ích nhóm trong thu hồi đất

Thứ bảy, 23/11/2013 08:00

(Cadn.com.vn) - Chiều 22-11, QH thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Buổi thảo luận ghi nhận nhiều ý kiến của các đại biểu (ĐB) tán thành thu hồi đất để phát triển KT-XH nhưng phải vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng; nếu vì lợi ích của doanh nghiệp thì phải thỏa thuận với người sử dụng đất.

ĐB Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) nêu ý kiến, việc quy định thu hồi đất phục vụ phát triển KT-XH là đúng đắn nhưng cần quy định rõ các trường hợp để tránh lợi ích nhóm, tránh việc lợi dụng thu hồi đất để hưởng lợi. ĐB Phương Thị Thanh (Bắc Kạn) thì cho rằng, quy định các trường hợp thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế xã hội là quá rộng, chỉ nên thu hồi trong trường hợp thật cần thiết. Nhiều ý kiến tại buổi thảo luận cũng đề nghị quy định rõ hơn về việc lấy ý kiến nhân dân trong quản lý và sử dụng đất đai để bảo đảm quyền của nhân dân.

ĐB Huỳnh Nghĩa phát biểu tại hội trường.

Đề nghị thay đổi từ “thu hồi đất”

Băn khoăn về cách sử dụng thuật ngữ trong dự thảo, ĐB Nguyễn Bắc Việt (Ninh Thuận) cho rằng: cần nghiên cứu, thay đổi cụm từ “thu hồi đất” đang sử dụng trong dự thảo luật để phù hợp với quan điểm của Đảng, Nhà nước về quyền và lợi ích của người dân đối với đất đai. ĐB Việt cho rằng: cách dùng từ “thu hồi đất” như dự thảo là chưa phù hợp với quan điểm từ trước tới nay của Đảng, Nhà nước ta trong suốt quá trình đấu tranh giành độc lập dân tộc cũng như xây dựng và phát triển đất nước.

Thu hồi đất chỉ phù hợp với các trường hợp vi phạm quy định của pháp luật về sử dụng đất. Trên tinh thần đó, ĐB kiến nghị thay đổi cụm từ “thu hồi đất” bằng cụm từ “thay đổi quyền sử dụng đất”.

* Đà Nẵng đề nghị cho phân lô bán nền

Tham gia phát biểu ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi), ĐB Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) cho rằng, việc cấm phân lô bán nền là không thực tế, dễ dẫn đến đóng băng thị trường bất động sản. Bởi lẽ, trong một dự án nhà ở tại đô thị thường có phân khu chức năng: Có khu dành để xây chung cư, có khu để xây biệt thự, có khu cũng phải chia lô để bán cho người dân xây dựng nhà ở theo ý muốn của mình, đương nhiên phải tuân thủ nguyên tắc đảm bảo phù hợp với kiến trúc chung.

ĐB Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) đặt vấn đề: Đất đai thuộc sở hữu toàn dân, người dân có quyền tham gia ý kiến vào lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Đây cũng là việc công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, đảm bảo quyền lợi của nhân dân, tránh tình trạng thông tin quy hoạch chỉ có người có trách nhiệm và cò đất được biết, người dân không nắm được, gây thiệt thòi trong thực tế.

Một số ĐB băn khoăn với quy định về thu hồi, trưng dụng đất, trong đó có điều kiện thu hồi để phát triển KT-XH với mục đích kinh doanh lợi nhuận. Do đó các ĐB đề nghị: Khi Nhà nước thu hồi đất của người dân phải sát với giá của thị trường, đồng thời tính đến phần lợi nhuận hình thành trong tương lai để người dân có đất bị thu hồi có đủ điều kiện ổn định lại cuộc sống.

ĐB Nguyễn Bắc Việt, cho rằng: Trong Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) lần này nên ghi rõ là Nhà nước thay đổi quyền sử dụng đất của cá nhân, tổ chức trong trường hợp cần thiết vì lợi ích quốc gia và lợi ích của nhân dân. Khi tiến hành thu hồi đất cần bổ sung quy định Mặt trận Tổ quốc các cấp và các tổ chức đoàn thể tham gia giám sát để tạo sự đồng thuận cao.

* Thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy, chữa cháy

Sáng 22-11, với đa số phiếu tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy chữa cháy. Luật sửa đổi, bổ sung một số nội dung quy định về trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân; trách nhiệm tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về phòng cháy và chữa cháy; chế độ, chính sách đối với người tham gia chữa cháy; về phòng cháy đối với khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao; về tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của lực lượng phòng cháy, chữa cháy...

Làm về giá đất

Về vấn đề giá đất, tán thành với quy định như trong dự thảo, song các ĐB đề nghị làm rõ hơn các khái niệm “giá đất phải theo mục đích sử dụng đất hợp pháp tại thời điểm định giá”; “phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường”. ĐB Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) cho rằng: giá đất, tổ chức tư vấn giá đất là vấn đề nhạy cảm, là nguyên nhân cơ bản phát sinh khiếu kiện. ĐB đề nghị cần làm rõ khái niệm “giá đất phổ biến trên thị trường”.

Cần quy định cụ thể về tổ chức tư vấn giá đất, làm rõ khái niệm “giá đất thị trường có biến động lớn” là bao nhiêu phần trăm. Các ĐB cũng đề nghị bổ sung trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu chính quyền địa phương trong việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để phòng, tránh các tiêu cực trong quản lý Nhà nước về đất đai.

ĐB Trương Văn Vở đề nghị cần bảo đảm nguyên tắc nhất quán trong việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trong đó có tính đến yếu tố liên kết vùng, địa phương, nhằm khắc phục tình trạng cát cứ, lợi ích nhóm trong quy hoạch sử dụng đất. ĐB Vở cũng đề nghị bổ sung quy định trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu chính quyền địa phương trong thu hồi đất, nhằm khắc phục hiệu quả các sai phạm tương đối phổ biến hiện nay là: Sai quy hoạch, diện tích sử dụng đất, sai thẩm quyền, trình tự thủ tục và phòng chống tiêu cực, tham nhũng trong quản lý đất đai.

B.Thùy - Hữu Hoa - TTXVN