Theo đó, khoảng 22 giờ ngày 20-11, thông tin thất thiệt vỡ đập lan truyền khiến người dân ở xóm Mới (thôn Vạn Lộc, xã Hòa Mỹ, tỉnh Đắk Lắk) nháo nhào tháo chạy. Lúc đó, anh Phan Văn Thôi (51 tuổi) cũng chở vợ là chị Phạm Thị Như Thùy (40 tuổi) và cùng con trai út là Phạm Chí Công (10 tuổi) chạy về phía núi. Khi chạy qua cầu Bến Đình, anh Thôi không biết cầu bị gãy nên chiếc xe lao xuống dòng lũ.

Theo bà Võ Thị Thạch (mẹ chị Thùy), lúc xảy ra sự việc, xe của bà chạy ngay phía sau và thắng lại kịp, nếu không cũng rơi vào thảm kịch. Cũng theo bà Thạch, nghe tiếng kêu cứu, người dân gần đó lập tức ra tìm kiếm, cứu được cháu Công may mắn bám được vào một cành cây. Riêng, con gái và con rể của bà thì mất tích, đến chiều cùng ngày mới tìm thấy thi thể.

Và, trong thời điểm dư luận đổ dồn sự quan tâm đến người dân trong vùng rốn lũ xã Hòa Thịnh (Đắk Lắk) thì nhiều tài khoản mạng xã hội, trang Facebook lan truyền clip về một phụ nữ chia sẻ rằng: “Có một nhà cao tầng như nhà nghỉ, cho người dân trú ẩn. Giờ nước ngập hết, dân ở trong đó không còn ai sống, mất không biết bao nhiêu người. Người chết phải cột trên mái nhà, chờ rút nước mới xử lý được. Người chết nhiều lắm, trôi lênh láng”.

Thế nhưng khi làm việc với cơ quan chức năng, người phụ nữ nói trên cho biết, nghe người này người kia đồn nên chia sẻ lại mà không kiểm soát được cảm xúc, lời nói. Một người đã quay video lại và đăng tải lên mạng xã hội khiến thông tin lan truyền không kiểm soát được.

Với những gì đã xảy ra, cho thấy bên cạnh những thông tin tích cực chia sẻ khó khăn với người dân trong đợt mưa lũ kéo dài, còn có một số tài khoản mạng xã hội và trang fanpage lợi dụng tình hình mưa lũ diễn biến phức tạp tại các xã phía Đông tỉnh Đắk Lắk để đăng tải thông tin chưa được kiểm chứng, sai sự thật nhằm “câu like, câu view”.

Qua rà soát không gian mạng, Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Phòng ANM)- Công an tỉnh Đắk Lắk, đã phát hiện 52 tài khoản (trên Facebook, TikTok...) có hành vi đăng tải nội dung chưa kiểm chứng, sai sự thật về tình hình mưa lũ. Phòng ANM đã triệu tập, răn đe và yêu cầu viết cam kết không tái phạm đối với 17 trường hợp; xử phạt vi phạm hành chính 5 trường hợp, với tổng số tiền phạt lên tới 37,5 triệu đồng; yêu cầu gỡ bỏ bài viết vi phạm đối với 30 tài khoản, đồng thời yêu cầu tăng cường kiểm duyệt, gỡ bỏ ngay các bình luận, hình ảnh tiêu cực, sai lệch...

Theo Thượng tá Nguyễn Huy Nam- Phó trưởng Phòng ANM (Công an tỉnh Đắk Lắk) đề nghị người dân hết sức tỉnh táo, lựa chọn thông tin tích cực để không bị nhầm tưởng. Mọi người cần cảnh giác và kiên quyết phản bác những luận điệu xuyên tạc, phá hoại mà các thế lực thù địch tung ra.

Tương tự, Công an tỉnh Khánh Hòa đã và đang xác minh, xử lý một số cá nhân đăng tải thông tin sai sự thật, gây hoang mang dư luận trên mạng xã hội. Theo đó, một số người đã đăng tải thông tin thất thiệt với các nội dung: “Vỡ đập Am Chúa”; “Vỡ đập Suối Dầu”; “Tin khẩn người dân khu vực Chợ Ga, xã Vĩnh Thạnh, Nha Trang bắt buộc phải di dời ra khỏi nhà ngay bây giờ vì tối nay xả đập mực nước cao 3,5m. Ủy ban vừa thông báo”… Theo cơ quan Công an, đây là những thông tin hoàn toàn bịa đặt, đã gây hoang mang cực lớn trong nhân dân, làm rối loạn công tác chỉ đạo ứng phó thiên tai và cản trở hoạt động cứu hộ, cứu nạn của các lực lượng chức năng.

Cũng bởi nghe thông tin trên mạng, không kiểm chứng tính xác thực nên 5 cá nhân là quản trị viên các trang fanpage “Đ.L” (627.000 lượt theo dõi), “Đ.L.R.V.C.T” (18.000 lượt theo dõi) đã đăng tải thông tin sai sự thật, như: “dự kiến sẽ hết nguồn cung cấp xăng dầu cho Đà Lạt vào 1 - 2 ngày nữa”, “các đèo (ở Lâm Đồng) đều sạt lở, đứt gãy, có được coi là thảm họa không”… gây hoang mang dư luận, dẫn đến việc người dân tập trung đông người để mua, dự trữ xăng, dầu, xảy ra tình trạng khan hiếm cục bộ, tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn trong công tác phòng chống cháy nổ ở địa phương.

Sau khi làm việc với cơ quan Công an, các cá nhân là quản trị viên của 2 trang fanpage nêu trên đã nhận thức được hành vi vi phạm pháp luật của bản thân. Hiện, Công an tỉnh Lâm Đồng đang củng cố hồ sơ xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Trước tình trạng tán phát các thông tin sai sự thật (đặc biệt là tin giả tạo bởi AI) liên quan đến mưa lũ miền Trung, Bộ Công an cảnh báo, những tin giả này gây nhiễu loạn thông tin, phức tạp tình hình, gây hoang mang đối với người dân, đặc biệt là bà con vùng lũ lụt. Mục đích của các đối tượng là xuyên tạc, công kích chính quyền và lực lượng chức năng trong công tác khắc phục, xử lý; một số khác lợi dụng tình hình bịa đặt thông tin để “câu view”, kêu gọi ủng hộ để trục lợi.

Bộ Công an khuyến cáo, người dùng mạng xã hội hãy thật tỉnh táo khi xem và chia sẻ thông tin; cần lên án mạnh mẽ hành vi tung tin thất thiệt, lợi dụng AI ngụy tạo nội dung gây hoang mang dư luận. Tích cực chung tay lan tỏa những thông tin chính xác, góp phần hỗ trợ bà con vùng lũ vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Đối với các hành vi trực tiếp hay tiếp tay đưa tin sai sự thật, lực lượng Công an đang triển khai các biện pháp công tác nghiệp vụ và kỹ thuật để phát hiện, xác minh để xử lý. Đối với các đối tượng cố tình tung tin giả, xuyên tạc, gây hậu quả nghiêm trọng hoặc nhằm mục đích chống phá sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, kể cả xử lý hình sự.

NGUYỄN QUANG