Gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Alibaba đang bị các cơ quan quản lý điều tra về các hành vi độc quyền chỉ không lâu sau khi bị “tuýt còi” vụ phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) trị giá 37 tỷ USD.

Alibaba đang bị điều tra về các hành vi độc quyền.   Ảnh: Reuters

Các giới chức chính quyền Trung Quốc ngày 24-12 cho biết, Trung Quốc đã mở một cuộc điều tra chống độc quyền đối với Tập đoàn Alibaba và sẽ triệu tập chi nhánh Ant Group của gã khổng lồ công nghệ họp trong những ngày tới. Động thái này đánh dấu đòn mới nhất đối với đế chế công nghệ khổng lồ này và thương mại điện tử của tỷ phú Jack Ma.

Cuộc điều tra lần này là một phần của cuộc tấn công tăng tốc nhằm hành vi “cạnh tranh không lành mạnh” trong không gian Internet bùng nổ của Trung Quốc và là bước lùi mới nhất của tỷ phú Jack Ma, cựu giáo viên 56 tuổi, người đã thành lập Alibaba và trở thành doanh nhân nổi tiếng nhất Trung Quốc. Động thái này diễn ra sau đợt đình chỉ đáng kể của chính quyền Trung Quốc vào tháng trước đối với đợt IPO trị giá 37 tỷ USD theo kế hoạch của Ant, vốn là đợt phát hành cổ phiếu lớn nhất thế giới, chỉ 2 ngày trước khi cổ phiếu bắt đầu giao dịch tại Thượng Hải và Hồng Kông, sau khi có nhiều phàn nàn về dịch vụ vi tín dụng của Cty này.

Trong một bài viết ra ngày 24-12, tờ Nhân dân Nhật báo nói rằng, nếu “sự độc quyền được dung thứ, và các Cty được phép mở rộng một cách vô trật tự và man rợ, ngành công nghiệp sẽ không phát triển một cách lành mạnh và bền vững”. Cổ phiếu của Alibaba giảm gần 9% tại Hồng Kông, mức thấp nhất kể từ tháng 7, trong khi các đối thủ Meituan và JD.com đều giảm hơn 2%. Các cơ quan quản lý trước đây đã cảnh báo Alibaba về về cái gọi là thực hành “chọn một trong hai”, theo đó buộc các thương gia phải ký các giao dịch độc quyền khiến họ không thể cung cấp sản phẩm trên các nền tảng đối thủ.

Tổng cục Quản lý Giám sát Thị trường Nhà nước Trung Quốc (SAMR) đã đưa ra thông báo vào hôm 24-12. Các nhà quản lý tài chính cũng sẽ gặp gỡ với tập đoàn tài chính công nghệ của Alibaba - Ant Group trong những ngày tới đây. Theo một tuyên bố riêng của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, các nhà quản lý tài chính cũng sẽ gặp chi nhánh fintech Ant Group của Alibaba trong những ngày tới. “Cuộc họp sẽ “hướng dẫn Ant Group thực hiện giám sát tài chính, cạnh tranh bình đẳng và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng”, thông cáo cho biết.

Những gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc như Alibaba và Tencent đang phải đối mặt với sự kiểm soát gia tăng của chính quyền, vốn lo ngại về quy mô và sức mạnh ngày càng lớn của các tập đoàn này sẽ kéo theo nhiều vấn đề trong hoạt động thương mại. Kể từ đó, các quy tắc chống độc quyền mới cứng rắn đã được áp dụng trong lĩnh vực công nghệ và khiến giá trị thị trường của Alibaba của Jack Ma sụt giảm khoảng 140 tỷ đôla, tương đương 17%.

Chính quyền Trung Quốc mới đây cũng cảnh báo các gã khổng lồ công nghệ trong tháng này sẽ phải tăng cường giám sát chặt chẽ, vì họ đã phạt tiền và thông báo điều tra về vụ sáp nhập liên quan đến Alibaba và Tencent Holdings. Theo Reuters, Liu Xu, một nhà nghiên cứu tại Viện Chiến lược Quốc gia của Đại học Thanh Hoa và là người ủng hộ lâu năm cho việc thực thi chống độc quyền, cho biết, ông mong đợi các nền tảng công nghệ khác sẽ phải đối mặt với sự giám sát kỹ lưỡng. “Các Cty internet Trung Quốc đã đạt được mức tăng trưởng chưa từng có với các quy định rất tốt trong nhiều năm”, một nguồn tin quản lý cho biết.

Alibaba có lẽ cũng đã cảm nhận được cơn thịnh nộ từ các cơ quan quản lý qua cuộc truy quét phối hợp này. Trong một tuyên bố, Ant Group cũng cho biết đã nhận được thông báo từ các cơ quan quản lý và sẽ “tuân thủ tất cả các yêu cầu quy định”. Alibaba cho biết sẽ hợp tác với cuộc điều tra và hoạt động vẫn diễn ra bình thường.

Tuy nhiên, Fred Hu, Chủ tịch của Primavera Capital Group ở Hồng Kông, một nhà đầu tư của Ant, cho biết, thị trường toàn cầu sẽ theo dõi xem liệu các động thái này có “động cơ chính trị” hay không và liệu các nhà quản lý có nhắm mục tiêu vào cá nhân chứ không phải độc quyền nhà nước hay không. Ông nói: “Sẽ là một bi kịch nếu luật chống độc quyền chỉ được coi là“ nhắm vào các Cty công nghệ tư nhân thành công”.

KHẢ ANH