Tuyên bố được đưa ra ngay sau khi Đại sứ quán Palestine tại Ai Cập thông báo Rafah, cửa ngõ chính ra vào Gaza, sẽ mở lại vào ngày 21-10. Theo thông báo của Văn phòng Thủ tướng Israel, quyết định mở lại cửa khẩu “sẽ được cân nhắc dựa trên cách Hamas thực thi nghĩa vụ của mình trong việc trao trả thi thể các con tin thiệt mạng và triển khai khuôn khổ đã thỏa thuận”.

Trong những ngày qua, Chính phủ Israel và Hamas liên tục đổ lỗi cho nhau về các vụ việc được cho là vi phạm lệnh ngừng bắn. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết đã nhận được “thông tin đáng tin cậy” về khả năng Hamas chuẩn bị một cuộc tấn công nhằm vào dân thường Palestine, gọi đây là hành động vi phạm nghiêm trọng thỏa thuận ngừng bắn. Washington khẳng định nếu điều đó xảy ra, Mỹ sẽ có biện pháp bảo vệ dân thường và duy trì hiệu lực của thỏa thuận. Hamas bác bỏ cáo buộc, nói rằng Israel đang xuyên tạc thông tin và kêu gọi Mỹ ngừng lặp lại các lập luận sai lệch của Tel Aviv. Nhóm này cho biết các lực lượng an ninh tại Gaza đang truy bắt những băng nhóm tội phạm được cho là do Israel thành lập, trang bị và tài trợ nhằm gây rối trật tự trong khu vực.

Tranh cãi hiện nay chủ yếu xoay quanh việc trao trả thi thể con tin và dòng viện trợ nhân đạo. Hamas cho rằng việc đóng cửa Rafah cản trở hoạt động tìm kiếm và thu hồi thi thể. Hamas cho rằng quyết định của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu duy trì việc đóng cửa khẩu Rafah “cho đến khi có thông báo mới” là hành động vi phạm các điều khoản ngừng bắn và phủ nhận cam kết của chính quyền tại Tel Aviv với các bên trung gian. Ngày 17-10, lực lượng Hamas kêu gọi ngay lập tức mở cửa khẩu biên giới Rafah và thành lập một ủy ban kỹ trị quốc gia để giám sát quá trình tái thiết Dải Gaza, đồng thời nhấn mạnh vùng lãnh thổ này phải được xây dựng lại dưới sự giám sát quốc gia độc lập và không bị can thiệp về mặt chính trị.

Tuyên bố của Hamas nêu rõ: "Chúng tôi kêu gọi mở cửa khẩu Rafah theo cả hai hướng để cho phép người dân và hàng hóa được tự do di chuyển vào Gaza". Hamas cũng nhấn mạnh cần tạo điều kiện thuận lợi cho việc đưa viện trợ nhân đạo, bao gồm vật tư y tế và lương thực, vào Gaza. Hamas cho rằng giai đoạn tiếp theo nên bắt đầu bằng việc thành lập ngay lập tức "Ủy ban Hỗ trợ cộng đồng quốc gia", bao gồm các nhân vật độc lập và được quốc gia công nhận, để quản trị Gaza và giám sát việc Israel rút quân khỏi các địa điểm đã thỏa thuận. Nhóm này nhấn mạnh quá trình tái thiết phải do người Palestine lãnh đạo và không bị chi phối bởi các chương trình nghị sự chính trị. Hamas cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ người dân Gaza bằng cách cung cấp viện trợ khẩn cấp, và khởi động ngay lập tức qua trình tái thiết.

Trong khi đó, phía Israel khẳng định việc mở lại cửa khẩu sẽ chỉ được xem xét sau khi Hamas hoàn tất việc bàn giao thi thể các con tin. Theo thỏa thuận, Israel sẽ trao trả 360 thi thể tay súng Palestine để đổi lấy các thi thể con tin Israel, song tính đến cuối ngày 18-10, Hamas mới trao trả 12 trong tổng số 28 thi thể.

Tuyên bố trên được đưa ra sau khi Liên hợp quốc (LHQ) kêu gọi mở tất cả các cửa khẩu biên giới của Gaza để cung cấp hỗ trợ nhân đạo cho người dân tại đây. Chương trình Lương thực thế giới (WFP) của LHQ cảnh báo việc đảo ngược nạn đói do lệnh phong tỏa của Israel kéo dài hơn 7 tháng qua sẽ "cần thời gian". WFP cho biết họ đã đưa trung bình khoảng 560 tấn lương thực mỗi ngày vào Gaza kể từ khi lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas có hiệu lực, nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế tại vùng đất này. WFP cho biết họ vẫn chưa bắt đầu phân phát hàng cứu trợ tại thành phố Gaza, đồng thời cho biết hai cửa khẩu biên giới Zikim và Erez với Israel ở phía Bắc Gaza, nơi cuộc khủng hoảng nhân đạo đang diễn ra nghiêm trọng nhất, vẫn tiếp tục đóng cửa.

Việc tiếp cận Gaza và phía Bắc Gaza vô cùng khó khăn vì những con đường bị hư hại. Theo LHQ, xung đột đã phá hủy hoặc làm hư hại khoảng 90% cơ sở hạ tầng của Gaza. Người phát ngôn Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của LHQ (OCHA), ông Jens Laerke nhấn mạnh việc khôi phục đường sá và rà phá bom mìn còn sót lại là điều cần thiết để đảm bảo an toàn cho hoạt động viện trợ.

AN BÌNH