(Cadn.com.vn) - Chiến dịch quân sự quy mô lớn và thành công nhằm giành lại thành phố Mosul từ tay IS đã được các lực lượng Iraq tiến hành trong gần 9 tháng qua.

Trong tuyên bố đưa ra trước toàn dân ngày 9-7, Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi khẳng định, quân đội nước này đã giành "chiến thắng" trước tổ chức IS tại thành phố Mosul.

Tuyên bố của Văn phòng Tổng thống Iraq nêu rõ: "Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang (Thủ tướng) Haider al-Abadi đến thành phố Mosul vừa được giải phóng và chúc mừng những binh sĩ anh hùng cùng người dân Iraq vì chiến thắng vĩ đại này".

Binh sĩ ăn mừng chiến thắng trên đường phố Mosul.       Ảnh: Reuters

IS thất bại

IS đã tuyên bố "chiến đấu đến cùng" để bảo vệ căn cứ cuối cùng của chúng tại Mosul. Hãng tin Amaq của nhóm này đưa tin: "Các chiến binh cùng cam kết tử chiến tại Maydan".

Tuy nhiên, cuối cùng IS đã thất bại. Theo Reuters, tại chiến trường Mosul, tiếng pháo kích và xả súng liên tục vang lên, với những cột khói đen bốc lên tại bờ sông Tigris. Sau chiến thắng, hàng chục binh lính Iraq đã tổ chức lễ ăn mừng giữa đống đổ nát bên bờ sông Tigris. Một số nhảy múa theo tiếng nhạc phát ra từ một chiếc xe tải và ném các khẩu súng lên không trung.

Từ hôm 8-7, lực lượng chính phủ Iraq tiêu diệt 35 tay súng IS đang tìm cách trốn chạy khỏi cứ địa phía tây thành cổ Mosul. Bộ Chỉ huy tác chiến chung Iraq (JOC) thông báo, các tay súng này cố xâm nhập từ phía tây, vượt qua sông Tigris để đến khu phía đông. Trong ngày 8-7, IS chỉ còn kiểm soát khoảng 1 km2 lãnh thổ ở phía tây Mosul và chúng buộc phải dùng dân thường làm lá chắn sống nên quân đội không thể sử dụng máy bay không kích.

Cũng trong ngày 8-7, theo đặc nhiệm ở Iraq, khoảng 300 phiến quân vẫn cố thủ trong khu vực nhỏ chúng còn kiểm soát. Theo Abdulwahab al-Saadi, chỉ huy cơ quan chống chủ nghĩa khủng bố Iraq (CTS), trong số phiến quân còn ở Mosul, hầu hết đến từ nước ngoài, có 100 kẻ đánh bom tự sát. Người phát ngôn quân đội Iraq cho hay, tuyến phòng thủ của IS đã tan rã, nhưng chúng vẫn điên cuồng chống trả bằng lực lượng bắn tỉa và đánh bom tự sát. Điều này buộc quân chính phủ phải giành giật từng căn nhà trong các khu vực chật hẹp, đông dân cư.

Và khi đã bị đánh bật khỏi Mosul, IS chỉ còn kiểm soát một số khu vực vắng vẻ, ít dân cư và các sa mạc phía tây nam thành phố này. Tuy nhiên, chúng vẫn còn khả năng tấn công nhiều mục tiêu trên lãnh thổ Iraq, đại diện quân đội Iraq nhấn mạnh.

Bài toán "quay trở về"

Chiến dịch giải phóng Mosul, "thủ phủ" của IS ở Iraq, bị chiếm đóng từ tháng 7-2014, bắt đầu từ tháng 10-2016, với nòng cốt là quân đội chính phủ Iraq và lực lượng dân quân người Kurd. Liên quân nước ngoài do Mỹ dẫn đầu có nhiệm vụ yểm trợ bằng không quân và pháo binh.

Khoảng 900.000 dân thường, gần một nửa dân số thành phố Mosul, phải rời bỏ nhà cửa và hàng ngàn người thiệt mạng trong cuộc chiến kéo dài suốt 8 tháng qua. Nhiều người trong số họ đang sống trong các trại tị nạn bên ngoài thành phố trong điều kiện thiếu thốn, khổ sở. Nhiều công trình trong thành phố bị hư hại, gần 500 tòa nhà bị hủy diệt hoàn toàn. LHQ ước tính chi phí khôi phục hạ tầng cơ bản của Mosul có thể lên tới hơn 1 tỷ USD.

Mosul đang tiến gần đến giải phóng nhưng người dân đang sống trong các trại tị nạn thì không có tâm trạng để ăn mừng. Họ cũng lo lắng về việc sẽ xây dựng lại cuộc sống như thế nào dưới một thành phố bị tàn phá. Đa số người được tị nạn mất sinh kế, nhiều người cũng mất nhà cửa và người thân. "Nếu không xây dựng lại và mọi người không thể trở về nhà hay lấy lại đồ đạc, ý nghĩa của việc giải phóng là gì?", Mohammed Haji Ahmed, đang sống tại trại Hassan Sham ở phía đông Mosul, cho biết.

AN BÌNH (Theo Reuters)