(Cadn.com.vn) - Chính phủ mới của Thổ Nhĩ Kỳ dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Yildirim đã được thành lập, chỉ vài ngày sau khi cựu Thủ tướng Ahmer Davutoglu nộp đơn xin từ chức cho Tổng thống Recep Tayyip Erdogan.
Mặc dù đây được cho là một sự chuyển tiếp mềm mại và suôn sẻ nhưng nhiều người cảm thấy không yên với việc chính phủ mới này được đánh giá là “sản phẩm lựa chọn cẩn thận” của Tổng thống Erdogan khi chứng kiến 8 gương mặt bộ trưởng mới, đều là những người trung thành với ông Erdogan. Bản thân Thủ tướng Yildirim cũng là một đồng minh thân cận với Tổng thống Erdogan. Bởi lẽ, với việc tất cả những gương mặt mới trong chính phủ của ông Yildirim phản ánh sự lựa chọn của Tổng thống Erdogan, thì những thất bại trong chính sách đối ngoại và cả việc đình chỉ các cuộc đàm phán hòa bình với người Kurd sẽ được đổ trên đầu những bộ trưởng bị mất chức.
Thay đổi đáng chú ý trong chính phủ mới là sự ra đi của Phó Thủ tướng Yalcin Akdogan – người đứng đầu trong việc xử lý tiến trình hòa bình với người Kurd. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ phát động tiến trình hòa bình này vào năm 2012 bằng cách đàm phán với đảng Công nhân người Kurd (PKK) để giải quyết xung đột kéo dài nhiều thập niên giữa hai bên. Tuy nhiên, quá trình này đã sụp đổ vào mùa hè năm 2015 do các cuộc đụng độ bạo lực. Tuy nhiên, tân thủ tướng giữ lại ông Mehmet Simsek, Phó Thủ tướng chịu trách nhiệm giám sát quản lý ngân hàng nhà nước, kho bạc - động thái được đánh giá là “cho thấy một dấu hiệu tích cực” cho nền kinh tế. Nhiều người cho rằng, có lẽ Tổng thống Erdogan lo sợ bóng ma khủng hoảng kinh tế nên quyết định giữ lại ông Simsek và Bộ trưởng Tài chính Bộ Naci Agbal trong nội các mới.
Điểm đáng chú ý của tân chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ là ngay sau khi lên nắm quyền, tân Thủ tướng Yildirim hôm 25-5 phát đi tín hiệu thay đổi chính sách đối ngoại, trong đó, gợi ý về sự thay đổi toàn diện bằng cách khôi phục lại quan hệ với các quốc gia như Nga, Israel và Ai Cập trong tương lai gần. Trong bài phát biểu về chương trình hoạt động của nội các mới tại Quốc hội, Thủ tướng Yildirim cũng cam kết về kế hoạch củng cố quá trình hợp tác kinh tế và chính trị với khu vực Châu Á-Thái Bình Dương bằng cách thiết lập quan hệ đối tác công nghiệp đặc biệt với ASEAN. Tân Thủ tướng Yildirim cũng nhấn mạnh, chính phủ sẽ tăng cường quan hệ kinh tế với Iran sau khi các lệnh trừng phạt quốc tế nhằm vào Tehran được dỡ bỏ trong thời gian qua. Có thể thấy, chính sách đối ngoại mà ông Yildirim đưa ra hoàn toàn dựa trên ý tưởng “thêm bạn, bớt thù” đúng như tuyên bố của nhà lãnh đạo này.
Và vấn đề đáng chú ý nữa là việc bổ nhiệm ông Omer Celik, phát ngôn viên, Phó Chủ tịch của AKP, làm Bộ trưởng Liên minh Châu Âu (EU) và trưởng đoàn đàm phán về các cuộc đàm phán gia nhập liên minh này của Thổ Nhĩ Kỳ. Lựa chọn này của tân thủ tướng cho thấy cách tiếp cận mạnh mẽ hơn của Ankara trong vấn đề với EU trong bối cảnh cả hai nỗ lực thực hiện thỏa thuận quan trọng liên quan đến vấn đề người di cư.
Thanh Văn
