Cuộc họp ba bên có sự tham dự của Cố vấn chính sách đối ngoại của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, Ibrahim Kalýn và Thứ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Sedatnal, Quốc vụ khanh Thụy Điển phụ trách về các vấn đề đối ngoại và Hội đồng Chính sách An ninh Oscar Stenstrom, Thứ trưởng Ngoại giao Phần Lan Jukka Salovaara.

5 "đảm bảo cụ thể"

Thụy Điển và Phần Lan chính thức xin gia nhập NATO sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine. Các đồng minh NATO, ngoại trừ Thổ Nhĩ Kỳ, đã hoan nghênh tư cách thành viên của họ. Ankara, viện dẫn mối quan hệ của họ với Đảng Công nhân người Kurdistan (PKK) và các nhóm khủng bố chống Thổ Nhĩ Kỳ khác, đã phản đối việc hai nước Bắc Âu gia nhập liên minh.

Các phái đoàn của Thụy Điển và Phần Lan đã đến Ankara để đảm bảo với Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu nhấn mạnh rằng các cam kết này phải được lập thành văn bản và có tính ràng buộc. Ông Cavusoglu cho rằng cần có các cuộc đàm phán sâu hơn với hai quốc gia Bắc Âu với sự tham gia của Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg.

Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã liệt kê 5 "đảm bảo cụ thể" mà họ đang đòi hỏi từ Thụy Điển, bao gồm những điều họ nói là "chấm dứt hỗ trợ chính trị cho chủ nghĩa khủng bố", "loại bỏ nguồn tài trợ khủng bố" và "ngừng hỗ trợ vũ khí" đối với PKK và YPG - chi nhánh của PKK ở Syria. Các yêu cầu cũng kêu gọi dỡ bỏ các lệnh trừng phạt vũ khí đối với Thổ Nhĩ Kỳ và hợp tác toàn cầu chống khủng bố. Thổ Nhĩ Kỳ còn kêu gọi cả hai quốc gia không cho phép sự hiện diện của các thành viên FETO (phong trào Hồi giáo do Fethullah Gülen, nhà truyền đạo, đứng đầu) trên lãnh thổ của họ.

Lập trường cứng rắn của Ankara

Trước đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã có phản ứng gay gắt về việc kết nạp Thụy Điển và Phần Lan vào NATO. Tuyên bố của Tổng thống Erdogan rất cứng rắn. Ông đổ lỗi cho một số quốc gia đã rút hệ thống phòng không của họ khỏi Thổ Nhĩ Kỳ và viện trợ vũ khí miễn phí cho "những kẻ khủng bố", ám chỉ đến PKK và lực lượng ủy nhiệm Syria. Ông Erdogan cũng nêu ra danh sách các vấn đề vướng mắc trong mối quan hệ của Thổ Nhĩ Kỳ với Mỹ và châu Âu. Theo Tổng thống Erdogan, trong khi công dân Thổ Nhĩ Kỳ gặp khó khăn trong việc xin thị thực vào Mỹ và EU, thì "những kẻ khủng bố" lại dễ dàng xin tị nạn ở Mỹ và EU, đồng thời nêu rõ sự hiểu lầm về quan điểm của Ankara trong cuộc chiến Karabakh năm 2020, cũng như các hành động của Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria và Libya.

Báo Nezavisimaya Gazeta (Nga) cho rằng, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ gần như đã ra "tối hậu thư" cho các đồng minh NATO, bằng cách khẳng định không thể áp đặt biện pháp trừng phạt đối với Ankara cũng như không thiên vị trong lĩnh vực an ninh và quốc phòng. Do đó, cho đến khi có bất kỳ hành động cụ thể nào được thực hiện, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không từ bỏ quyền phủ quyết đối với việc kết nạp Thụy Điển và Phần Lan vào NATO.

Thậm chí, trang mạng Pravda.ru ngày 25-5 đưa tin, Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố nước này sẽ nêu vấn đề rút khỏi NATO nếu liên minh không đáp ứng các đòi hỏi của Ankara đối với việc kết nạp Phần Lan và Thụy Điển. Tuyên bố này được thủ lĩnh Đảng Phong trào Dân tộc Thổ Nhĩ Kỳ, ông Devlet Bahceli, đưa ra. Ông Devlet Bahceli tuyên bố hoàn toàn ủng hộ lập trường của Tổng thống Erdogan về vấn đề Phần Lan và Thụy Điển trở thành thành viên NATO. Ông cáo buộc hai nước Bắc Âu này hỗ trợ tài chính cho các tổ chức bị Ankara liệt vào danh sách khủng bố, đồng thời coi việc chấp thuận đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển và Phần Lan là hành động thỏa thuận với "kẻ thù của Thổ Nhĩ Kỳ". Quan chức này cũng đề nghị thành lập một liên minh giữa Thổ Nhĩ Kỳ với các nhà nước Hồi giáo, coi đó là sự thay thế cho NATO.

AN BÌNH