(Cadn.com.vn) - Bắc Kinh kêu gọi Washington không để cho nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn quá cảnh Mỹ trên đường đến Guatemala trong bối cảnh mối quan hệ Trung-Mỹ vẫn đang nóng hầm hập sau cuộc điện đàm gây tranh cãi giữa Tổng thống đắc cử Donald Trump với vị nữ chính trị gia này.

Cuộc điện đàm giữa Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump (trái) và lãnh đạo đảo Đài Loan (thuộc Trung Quốc) Thái Anh Văn vẫn phủ bóng quan hệ Washington-Bắc Kinh. Ảnh: AFP

Trong tuyên bố đưa ra hôm 7-12, Trung Quốc cáo buộc nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn lợi dụng việc quá cảnh tại Mỹ trong chuyến đi đến Guatemala để ghi điểm ngoại giao cho “một âm mưu chính trị”.

Theo AP, tại cuộc họp báo thường ngày, khi được hỏi về việc Bắc Kinh yêu cầu Washington không cho phép bà Thái Anh Văn quá cảnh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nhắc lại nguyên tắc “Một Trung Quốc”, trong đó Đài Loan là một phần lãnh thổ của nước này đã được cộng đồng quốc tế công nhận rộng rãi. Phát ngôn viên Lục Khảng cũng cáo buộc bà Thái có “âm mưu chính trị” khi quá cảnh tại Mỹ.

“Nhà lãnh đạo của Đài Loan luôn thực hiện một số động thái nhỏ như quá cảnh ngoại giao với mục đích chính trị đã quá rõ ràng”, ông Lục Khảng nói. “Vì vậy, phía Trung Quốc hy vọng Mỹ sẽ không cho phép bà Thái Anh Văn quá cảnh và không gửi đi thông điệp sai lệch đến các lực lượng đòi độc lập ở Đài Loan”, tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết.

Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Mỹ dường như đã từ chối lời kêu gọi này khi tuyên bố, những chuyện quá cảnh như vậy lâu nay vẫn dựa trên “thực tế và phù hợp với tính chất không chính thức trong quan hệ Mỹ và Đài Loan”. Để trấn an Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner cho biết, hiện không có thông tin gì về việc vị nữ lãnh đạo này gặp gỡ các quan chức Mỹ. Một cố vấn của nhóm chuyển giao quyền lực của Tổng thống đắc cử Mỹ cũng cho biết, “rất khó” xảy ra cuộc gặp giữa bà Thái Anh Văn và ông Trump khi vị nữ lãnh đạo này quá cảnh qua New York.

Bà Thái Anh Văn dự kiến sẽ quá cảnh Mỹ trên đường đến thăm các quốc gia Nicaragua, Guatemala và El Salvador, bắt đầu vào ngày 11-1-2017. Giới quan sát cho rằng, vị lãnh đạo Đài Loan có thể sẽ tìm cách gặp nhóm chuyển giao quyền lực của Tổng thống đắc cử Trump như một cách để ghi điểm ngoại giao. Điều này khiến Bắc Kinh nổi giận, nhất là trong bối cảnh những tranh cãi quanh cuộc điện đàm phá lệ giữa ông Trump và bà Thái Anh Văn vẫn chưa lắng dịu.

Cả chính quyền Mỹ và đảo Đài Loan hiện đang nỗ lực giảm tầm quan trọng của cuộc điện đàm đầu tiên kiểu này kể từ khi Tổng thống Mỹ Jimmy Carter dịch chuyển sự công nhận ngoại giao từ Đài Loan sang Trung Quốc đại lục vào năm 1979. Giới báo chí Trung Quốc cũng cho rằng, đây chỉ là “sai lầm ngoại giao của ông Trump”. Tuy nhiên, một nguồn tin từ phụ tá của Tổng thống đắc cử Trump hôm 6-12 lại cho biết, cuộc điện đàm gây tranh cãi này là động thái có tính toán hẳn hoi: đó là phát tín hiệu về quyết tâm chống Trung Quốc. Thực tế, bản thân Tổng thống đắc cử Trump cũng gây lo ngại về khả năng ông có thể hợp tác với bà Thái Anh Văn và rời xa Bắc Kinh.

Nhưng theo giới phân tích, nếu đó là cuộc điện đàm có tính toán và ông Trump có khuynh hướng như thế, nhà lãnh đạo tương lai của nước Mỹ cần xem lại chiến lược của mình.

Khả Anh