360 độ mưu sinh (2)
* BÀI 2: Nghề “ăn xác nhà”
(Cadn.com.vn) - Gần trăm ngôi nhà 2 đến 3 tầng kiên cố quanh khu vực Ngã ba Huế (Đà Nẵng) đang được phá bỏ để bàn giao mặt bằng phục vụ công trình cầu vượt khác mức. Nơi đây đang là “điểm nóng” thu hút hàng chục toán thợ chuyên phá nhà thuê tìm về mưu sinh. Những nhát búa ầm ập, những mũi khoan inh tai, xen lẫn trong làn bụi mịt mù... chính là bóng dáng của những người làm nghề “ăn xác nhà”. Họ đứng chênh vênh trên giàn bê-tông vừa khoan vừa đập, trông mà rùng rợn, bởi chỉ một chút sơ sẩy tai họa có thể ập xuống, phải đánh đổi bằng cả mạng sống.
NHƯ ĐÁNH BẠC
Căn nhà 3 tầng kiên cố với hơn 300m2 mặt tiền đường Điện Biên Phủ đang được gần chục người chuyên “ăn xác nhà” hì hục đập phá trong tiết trời nóng như đổ lửa. Đây là căn nhà được “trùm” Hùng (ở ngã tư Tượng đài Mẹ Nhu) mua lại với giá 18 triệu đồng. “Trùm” Hùng trông mập, da đen, đã có thâm niên hơn chục năm chuyên lùng mua nhà cũ để phá. Địa bàn hoạt động của “trùm” Hùng khắp Đà Nẵng, cứ ở đâu “ngửi mùi” có phá nhà, thấy “gặm” được là “trùm” Hùng tìm tới ngã giá. “Trùm” Hùng kể, nếu nhà nào phá để xây nhà mới thì phải bỏ tiền thuê mình tới triệt hạ (họ lấy sắt hoặc để lại cho mình), còn nếu thuộc diện giải tỏa, phá để bàn giao mặt bằng thì mình phải mua. Tùy theo chất lượng nhà mà mức giá dao động 50-70 ngàn đồng/m2.
Phá nhà giải tỏa “sướng” một cái là không sợ ảnh hưởng tới hàng xóm, bởi vì giải tỏa thì đi cả khu, sớm muộn thì họ cũng phá hết. Nếu mình phá ngày không xong thì có thể phá đêm. Cứ phá xong lấy “cốt” - tức sắt, còn lại giá hạ thì để đó, người ta cần mặt bằng thi công công trình thì họ tự lo. Trong khi đó, nếu phá nhà ở để xây mới phiền toái hơn nhiều. Ngoài việc phải lo đối phó để không nứt, hỏng tường nhà bên cạnh, lại phải lo dọn mặt bằng (tất nhiên tiền chở giá hạ chủ nhà lo, thường thì 300 ngàn đồng/xe/4 khối. “Trùm” Hùng kể, có bữa phá ngôi nhà 5 tầng trên đường Hàm Nghi để chủ nhà xây khách sạn, do “đen”, trong quá trình phá bê-tông đã làm nứt tường nhà bên cạnh, phải bồi thường gần 30 triệu đồng. Vụ đó không những chẳng “kiếm ăn” được lại chịu lỗ nặng.
![]() |
Anh Tuấn treo mình lơ lửng trên “mạng nhện sắt” để mưu sinh. |
Cách “trùm” Hùng vài chục mét là toán thợ khác cũng đang hì hục “ăn” xác một ngôi nhà 2 tầng. Đây là toán thợ của anh Phạm Đình Sơn (44 tuổi, trú K241-Nguyễn Phước Nguyên, Đà Nẵng), người cũng có thâm niên hơn 10 năm làm nghề phá nhà thuê. Anh Sơn bảo, làm nghề này “thật quá chỉ ăn cháo, bố láo một tý mới có cơm”. Theo anh Sơn, trông thì đơn giản vậy, nhưng muốn mua được nhà để phá phải giành giật, đấu đá dữ lắm. Chẳng hạn như bên đường Điện Biên Phủ này, chỗ “hàng xóm” thì làm được, chứ chỉ cần qua Ngã ba Huế sang bên Tôn Đứng Thắng thì không làm nổi đâu.
Muốn mua nhà bên đó phá thì phải dúi cho đám “cô hồn” (những kẻ vô công rỗi nghề thích quậy phá) vài triệu đồng may ra chúng mới để yên cho làm. Mà lời lãi mỗi cái nhà dễ gì được vài triệu. Anh Sơn thổ lộ, nghề này trước thì kiếm ăn được vì ít người làm, chứ giờ quá nhiều, cạnh tranh đau đầu lắm. Với kinh nghiệm hàng chục năm chuyên “ăn xác nhà”, nhưng anh Sơn bảo “ôm” một căn nhà nhiều lúc như đánh bạc, bị “hớ”, lỗ nặng. Có những nhà nhìn ngoài bề thế tưởng “ngon ăn” nhưng đến lúc đập ra mới thấy nhà bị “rút ruột”, thu được một mớ sắt vụn, bán đi không đủ trả tiền công. Lúc đó lại năn nỉ chủ nhà “lại quả” một ít cho bớt lỗ.
![]() |
Những người “ăn xác nhà” đang thu hoạch sắt. |
BÁN MẠNG MƯU SINH
Sau một hồi cheo leo trên “mạng nhện sắt” tầng 3 ngôi nhà, anh Nguyễn Văn Tuấn (42 tuổi, quê Bình Trung, Thăng Bình, Quảng Nam) “hạ cánh”, vừa phì phèo điếu thuốc lá vừa kể: Người ta đi xây nhà còn mình đi phá nhà. Chẳng biết có đụng đến thần linh thổ địa không mà mấy phen chết hụt. Có bữa đương 12 giờ trưa, cố làm xong phần việc, dù tay run bần bật vì đói, bỗng nghe rầm một tiếng, anh Tuấn theo phản xạ nhảy tót sang mái nhà hàng xóm. Vừa lúc đó, một đồng nghiệp hốt hoảng lao từ phía sau nhà ra, mặt cắt không ra giọt máu. Thì ra một mảng tường cũ bất ngờ đổ sập. Anh Tuấn bảo, với những nhà cũ kỹ kiểu này, dù kinh nghiệm đến mấy cũng không lường trước được sự cố. Bởi vì mình đập mảng tường bên này, nhưng bị rung chấn lại đổ mảng tường bên kia. Cũng may lần đó đồng nghiệp thoát thân kịp nên chỉ bị trầy xước nhẹ.
Hoàng Minh Thiện (33 tuổi, trú đường Nguyễn Công Hoan, Đà Nẵng), một tay chuyên phá nhà thuê ngậm ngùi kể lại cái chết mà anh từng chứng kiến. Chỉ tay về phía chị Toán đang cắt sắt, Thiện bảo, 3 năm trước mình cùng chồng chị Toán đang dỡ ngôi nhà cũ trên đường Ông Ích Khiêm, bất ngờ một mảng tường đổ sụp, khiến anh này bị thương nặng, đưa đi bệnh viện cấp cứu thì tử vong. Thương hoàn cảnh ngặt nghèo, ông chủ đã bồi dưỡng cho chị Toán một số tiền rồi nhận chị vào làm suất thay chồng để kiếm tiền nuôi 2 con nhỏ. Sau lần đó, Thiện hoảng nên bỏ nghề đi học lái xe tải. Nhưng được một thời gian thất nghiệp, Thiện quay lại làm nghề phá nhà.
“Em chỉ nhận mấy cái nhà cấp 4 người ta đập phá đi xây mới kiếm vài triệu đồng tiền công thôi chứ không dám nhận nhà cao tầng” - Thiện bộc bạch. Cũng theo Thiện, làm cái nghề phá phách này ngoài việc phải theo đúng quy trình, cẩn trọng, phải tâm linh một tý, trước khi phá nhà phải thắp nén hương xin phép thổ địa. Đặc biệt, trước khi phá nhà phải rào kín kiểu “nội bất xuất ngoại bất nhập” để tránh tình trạng đang loay hoay phá dỡ trên mái mà có bà phế liệu nào thấy thanh sắt rớt nhào vào tranh thủ nhặt. Lúc đó ai mà để ý được, có mệnh hệ gì lại cũng bị vạ lây. Cũng theo kinh nghiệm của Thiện, khi đi phá nhà tốt nhất chỉ từ 2-3 người, làm chỗ nào thì tập trung chỗ ấy còn trông nhau được, chứ đông quá mỗi người một chỗ, không kiểm soát nổi.
Thông thường căn nhà trăm mét vuông kiên cố đến đâu mỗi toán thợ chỉ “ăn” 2 - 3 ngày là xong. Chính vì làm ăn công nhật (300 ngàn đồng/ngày) nên mấy ông “trùm” ép ghê lắm. Để chạy tiến độ, nhiều khi thợ “ăn xác nhà” bị ép làm cả đêm lẫn ngày. Anh Tuấn tâm sự, sau mỗi ngày là 2 cánh tay bại hoải vì quay búa liên tục, còn bụi thì hít cả rổ, ăn miếng cơm trong miệng còn thấy rạo rạo. Vất vả đấy, hiểm nguy đấy, song đó cũng là cái nghề đàng hoàng mưu sinh, không làm lấy tiền đâu mà sống. Thậm chí, nhiều lúc thất nghiệp, được ông “trùm” gọi đi phá nhà thì mừng như bắt được vàng - Tuấn chia sẻ.
Hải Quỳnh
(còn nữa)