Cuộc gặp gỡ lịch sử

Thứ hai, 13/04/2015 11:45

(Cadn.com.vn) - Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố, cuộc họp của ông với Chủ tịch Cuba Raul Castro sẽ giúp cả hai nước “chuyển sang trang mới” sau nhiều thập kỷ thù địch.

Cuộc gặp gỡ lịch sử giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro đã diễn ra tại Panama, bên lề Hội nghị Thượng đỉnh Tổ chức các nước Châu Mỹ (OAS) lần VII vào hôm 12-4 (giờ Việt Nam), đánh dấu cuộc hội đàm cấp cao nhất giữa hai cựu thù Chiến tranh Lạnh trong hơn 50 năm qua.

Việc cả ông Obama và Raul có những bài phát biểu mang tính hòa giải tại Hội nghị OAS, trước khi tiến hành cuộc gặp trực tiếp báo hiệu một kỷ nguyên mới trong quan hệ song phương. Tại cuộc họp kéo dài 80 phút, ông Obama và Castro ngồi cạnh nhau, quanh chiếc bàn bầu dục với khoảng 30 nhà lãnh đạo khu vực khác. Cả hai đều gật đầu và mỉm cười khi nhiều ý kiến trong báo cáo ngắn gọn được công bố với các phóng viên trước khi bắt đầu hội đàm.

Chủ tịch Cuba Raul Castro (trái) bắt tay Tổng thống Mỹ Obama tại cuộc gặp gỡ bên lề Hội nghị Thượng đỉnh OAS hôm 12-4 (giờ Việt Nam). Ảnh: AP

Mỹ-Cuba “chuyển sang trang mới”

“Bây giờ chúng ta đang ở trên con đường đi đến tương lai”, ông Obama khẳng định với ông Castro khi họ bắt tay nhau.

Theo Reuters, tại cuộc gặp, ông Obama đề cập đến tình hình nhân quyền ở Cuba, còn ông Castro nhắc lại lời kêu gọi Quốc hội Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm vận kéo dài nhiều thập kỷ qua đối với La Habana. Cuối cùng, Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Cuba nhất trí đẩy mạnh các nỗ lực cải thiện quan hệ song phương đồng thời khẳng định quyết tâm đối thoại, tiến đến tái thiết lập quan hệ ngoại giao và mở ra trang sử mới trong mối quan hệ nhiều chông gai giữa 2 nước.

OAS không ra tuyên bố chung

Ngày 11-4 (ngày 12-4, giờ Việt Nam), Hội nghị Thượng đỉnh OAS lần VII tại Panama đã bế mạc song không ra tuyên bố chung nào giống như Hội nghị OAS lần VI, tại Colombia.

Dù không thể ra Tuyên bố chung do còn nhiều bất đồng về nhiều vấn đề khác, Hội nghị Thượng đỉnh OAS lần này cũng được đánh giá cao nhờ cuộc hội đàm lịch sử giữa Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Cuba.

Trong tuyên bố đưa ra ngay sau đó, Tổng thống Obama cho rằng, cuộc họp lịch sử, “thẳng thắn và có hiệu quả” này sẽ giúp cả hai nước “chuyển sang trang mới” sau nhiều thập kỷ thù địch. “Một phần thông điệp của tôi ở đây là Chiến tranh Lạnh đã kết thúc. Mục đích của chúng tôi không phải là thay đổi chế độ ở Cuba. Cuba không phải là mối đe dọa đối với Mỹ”, ông Obama nói. Mặc dù thừa nhận, “là những kẻ thù cũ của nhau, Mỹ - Cuba chắc chắn sẽ tiếp tục có những khác biệt” nhưng ông khẳng định, “chúng ta có thể tạm gạt qua những bất đồng vì lợi ích của nhau”.

Trong khi đó, Chủ tịch Cuba tái khẳng định, “chúng tôi đang sẵn sàng để tiến lên”, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của các bước tái thiết lập quan hệ ngoại giao, trong đó có việc mở đại sứ quán và thúc đẩy trao đổi giữa nhân dân 2 nước, cũng như “tất cả những gì mà 2 quốc gia láng giềng có thể làm”. Mặc dù vậy, hai nhà lãnh đạo vẫn thừa nhận cả hai nước vẫn còn nhiều khác biệt và con đường tiến đến bình thường hóa quan hệ, vốn bị cắt đứt từ năm 1961, còn nhiều khó khăn.

Sự đáng tiếc nho nhỏ trong cuộc gặp lần này là điều người ta chờ đợi đã không diễn ra. Ông chủ Nhà Trắng không có tuyên bố nào về việc loại Cuba khỏi danh sách các nước bảo trợ khủng bố - điều kiện tiên quyết mà La Havana yêu cầu để cho phép Washington mở lại đại sứ quán. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng, Tổng thống Mỹ sẽ sớm đưa ra tuyên bố về vấn đề này trong những ngày tới.

Thế giới vui mừng

“Sự thay đổi này trong chính sách của Mỹ là bước ngoặt đối với toàn bộ khu vực chúng ta. Việc Chủ tịch Castro và tôi đều ngồi ở đây ngày hôm nay đánh dấu cơ hội lịch sử”, ông Obama nói.

“Tổng thống Obama là người thành thực và đang có động thái tích cực bằng việc xem xét loại Cuba khỏi danh sách các nước bảo trợ khủng bố. Chúng tôi sẵn sàng đối thoại với phía Mỹ”, ông Castro khẳng định.

Nhiều nhà lãnh đạo trên thế giới ca ngợi cuộc gặp gỡ lịch sử giữa ông Obama và ông Castro. Tổng thống Brazil Dilma Rousseff coi cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Cuba lần này là “nỗ lực can đảm” nhằm đánh dấu kết thúc những tàn dư cuối cùng của Chiến tranh Lạnh. Trong khi đó, Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto hoan nghênh cuộc gặp gỡ lịch sử và đặc biệt là quyết tâm của hai nước trong việc đối thoại tiến tới bình thường hóa hoàn toàn quan hệ song phương.

Tổng thống Cristina Fernandez de Kirchner của Argentine ca ngợi nỗ lực của Cuba, nói rằng, La Havana đã “chiến đấu với nhân phẩm chưa từng thấy” chống lại sự phong tỏa của Mỹ. Bà Fernandez thậm chí mạnh mẽ chỉ trích Tổng thống Obama, cho rằng, việc ông chủ Nhà Trắng tuyên bố Caracas đe dọa đối với an ninh quốc gia nước này là “bờ vực của sự vô lý”, bởi Washington là cường quốc quân sự, tài chính và công nghệ số 1 thế giới, với mức chi ngân sách lên 640 tỷ USD.

Tại Cuba, người dân hoan nghênh cuộc gặp song phương này và vỡ òa niềm vui khi nhìn thấy hình ảnh 2 nhà lãnh đạo bắt tay.

Thanh Thúy