Shisha được biết đến là loại “thuốc lào” Arab đa dạng về hương liệu nên rất hấp dẫn người dùng. Tại Việt Nam, loại thuốc này chưa có trong danh mục hàng cấm, nên việc buôn bán, sử dụng rất tràn lan, công khai, trở thành “mốt” của nam thanh, nữ tú. Cách đây chừng 10 năm, shisha chỉ có ở bar, vũ trường, nhưng nay xuất hiện tràn lan, từ nhà hàng, quán nhậu, quán cà-phê.

Đầu tháng 3-2023, chúng tôi vào quán nhậu Victory trên đường Hoàng Thị Loan (Đà Nẵng) như lạc vào sân chơi của cô, cậu thanh niên đốt tiền bên vòi shisha. Sau những hơi rít sâu, nhả khói trắng trong cảm giác lâng lâng, không ít thiếu nữ sặc thuốc, môi run run, mặt tái nhợt làm đám bạn phá lên cười giễu cợt. Quanh các bàn nhậu, nhân viên đua nhau tiếp thị hương vị shisha, từ bạc hà, cam, táo... đủ loại. Sau những cái gật đầu của khách, nhân viên nhanh nhảu bê những bộ bàn đèn thủy tinh đa gam màu cùng vòi để khách tận hưởng hương vị shisha trong tiếng nhạc đinh tai.

Rời quán Victory, cũng vào thời điểm nói trên, chúng tôi ghé không gian của điểm kinh doanh Lamboghini dưới tầng hầm Nhà hát Trưng Vương. Tôi hỏi nhân viên bồi bàn gọi một bình shisha, lập tức được nhân viên phục vụ mồi bình nóng ran, than phát sáng đỏ au. Quanh sàn bar, những tiếng hú hét của từng nhóm thanh thiếu niên vang lên. Âm thanh của cảm giác “phê” chèn trong tiếng nhạc như muốn vỡ lồng ngực. Bàn kế bên, nhóm thanh niên bình luận về vị thuốc, độ nặng nhẹ, mức độ “phê” nghe rất chuyên nghiệp. Họ bảo, xài shisha vừa đẳng cấp vừa ít độc hại hơn so với hút thuốc lá điếu vì khói thuốc đã được lọc qua nước trong điếu bình? Có lẽ đó là tâm lý chung của giới trẻ, nên các cô cậu đua nhau thể hiện, ít ai nghĩ đến hậu quả về sau.

Về góc độ sức khỏe, nhiều người lầm tưởng khói từ shisha ít nguy hiểm hơn nhiều so với khói thuốc lá, bởi hơi nước do shisha tạo ra làm cho khói bớt khó chịu và gây ra cảm giác an toàn giả tạo, bớt lo lắng về tác hại đối với sức khỏe. Tuy nhiên, theo Tiến sĩ, Bác sĩ Lê Đức Nhân- Giám đốc Bệnh viện Đà Nẵng, đó là suy nghĩ hết sức sai lầm. Ngược lại, hút shisha còn tàn phá sức khỏe nhiều hơn hút thuốc lá. Tiến sĩ, Bác sĩ Lê Đức Nhân cho biết, đã có rất nhiều bệnh nhân nhập viện, trong đó nhiều người qua tìm hiểu đã sử dụng shisha. Do sử dụng thời gian dài, nên bệnh nhân ngộ độc Ceon. Kiểm tra tình trạng tim, mạch, bệnh nhân thở nhanh, thở gấp. Theo bác sĩ Nhân, từ nghiên cứu và kiểm tra cho thấy, trong shisha có chứa benzopyrens, dibenzoanthracene, benzofluenthene, dibenzopyrene, các phức hợp nitrite đa vòng và các chất này có tác dụng gây hưng phấn, nếu sử dụng kéo dài chẳng khác gì sử dụng nicotin, khó cai. Ngoài ra, khi hút kéo dài khoảng trên một giờ đồng hồ, lượng khói lớn vào phổi sẽ tạo ra các aldehyd, acid, phenol, axit làm cho bệnh nhân tăng thêm CO₂, ảnh hưởng trực tiếp đến tâm sinh lý, tinh thần, gây ngộ độc cấp dẫn đến tác hại cho phổi, gan, bệnh lý mãn tính.

“Từng nghiên cứu về shisha, tôi khuyến cáo người dân, nhất là giới trẻ đừng đua đòi, bắt chước hút shisha bởi rất dễ phát sinh tệ nạn và hại sức khỏe. Và các bạn đã quen hút shisha thì rất dễ chơi thử "bồ đà", "thuốc lắc", "hàng đá" do trong thứ thuốc này có chất nicotin, tạo sự hưng phấn, gây ảo giác liên tục, ảnh hưởng nghiêm trọng tới hệ thần kinh và não bộ", bác sĩ Nhân khuyến cáo.

Còn tác hại của “khí cười” đối với người dùng, theo Thạc sỹ - Bác sỹ Ngô Đức Hải - Tổng giám đốc Cty CP Y khoa Thiện Nhân Đà Nẵng, “khí cười” thực chất là khí N₂O, chất khí này khiến người hút có cảm giác phấn khích, ảo giác gây cười, có vị ngọt, không màu. Khí cười N₂O là nhóm chất gây nghiện, thuộc nhóm gây ảo giác có xu hướng tăng liều, người dùng có thể bị phụ thuộc, nghiện, tương tự heroin. Đây là lý do nhiều người lúc đầu chỉ sử dụng bóng cười cho vui, cho rằng vô hại vì hết cười lại bình thường. Nhưng xu hướng sẽ tăng liều dần và gây nguy cơ ngộ độc. Trong trường hợp cười do hít bóng cười, việc cười quá mức, liên tục có thể gây ngạt, suy hô hấp do thiếu oxy.

Tác hại của shisha, bóng cười là vậy, song để hút khách, nhiều tụ điểm kinh doanh nhà hàng, bar, vũ trường vẫn kinh doanh những loại mặt hàng độc hại này, thậm chí còn lôi kéo khách bằng cách sử dụng "chiêu thức" chế shisha với rượu, ma túy… Cụ thể, rượu khi được chế vào shisha có thể gây dị ứng cho người hút, dẫn đến các triệu chứng như rát cổ, tê họng, bỏng… Nếu sử dụng phải rượu giả hoặc rượu không thích hợp, người hút còn có thể bị sốc, ngạt thở, trụy tim, suy hô hấp, nếu không được cấp cứu kịp thời còn có thể bị tử vong.

Ở một phương diện khác, Đại tá Trần Phước Hương - Trưởng Công an quận Hải Châu cho hay, thời gian qua lực lượng Công an quận đã phát hiện khá nhiều vụ thanh thiếu niên trở thành con nghiện, dương tính với ma túy tổng hợp do quá trình sử dụng shisha có trộn lẫn cần sa, hàng “đá”. Theo Đại tá Hương, do shisha không nằm trong danh mục cấm, khó xử lý, nên nhiều nhà hàng, quán bar lợi dụng điều này để câu khách sử dụng một thời gian rồi “tác hợp” shisha và ma túy lôi kéo thanh thiếu niên vào tròng dẫn đến nghiện lúc nào không hay...

(còn nữa)

Nhóm P.V

Nhiều quán nhậu ở “Phố Hồng Kông bên hông cầu vượt” bị xử lý, dừng hoạt động Ngày 24-3, Thượng tá Ngô Văn Công - Trưởng Công an quận Liên Chiểu cho biết, trong những ngày qua, Công an quận đã ra quân kiểm tra, xử lý mạnh đối với các hành vi vi phạm pháp luật về tiếng ồn trên tuyến đường Hoàng Thị Loan (P. Hòa Minh). Đây là khu vực được người dân gọi là “phố Hồng Kông bên hông cầu vượt” mà Chuyên đề Công an TP Đà Nẵng đã phản ánh trong kỳ 1 của phóng sự: “Những tụ điểm “ăn chơi” hành dân, dẹp được không?”. Theo đó, cùng với việc triển khai “dẹp” shisha, bóng cười theo chỉ đạo của Giám đốc Công an TP Đà Nẵng, Công an quận Liên Chiểu còn phối hợp Phân viện Khoa học an toàn vệ sinh lao động và bảo vệ môi trường miền Trung tiến hành kiểm tra, lập biên bản, xử lý hàng chục trường hợp phát âm thanh quy chuẩn về tiếng ồn. Kết quả đo đạc bằng máy chuyên dụng tại một số cơ sở kinh doanh từng gây bức xúc cho người dân, như: Victory (lô 37, 38- Hoàng Thị Loan), Max Beer Garden (lô 07- Hoàng Thị Loan), Idol Food&Beer (lô 27- Hoàng Thị Loan), lực lượng chức năng đều ghi nhận phát tiếng ồn vượt từ 6 đến hơn 23 dBA so với quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về tiếng ồn. Căn cứ Nghị định NĐ 45/2022/NĐ-CP, các cơ sở nói trên bị xử phạt từ 50- 70 triệu đồng tùy theo mức độ vi phạm; đồng thời còn bị đình chỉ hoạt động gây ô nhiễm môi trường 4 tháng 15 ngày. Các chủ cơ sở tái phạm cũng bị xử phạt vi phạm hành chính 12,5 triệu đồng. Đến thời điểm hiện tại, một số quán như Max Beer Garden, Victory đang buộc phải đóng cửa, dừng hoạt động. Thượng tá Ngô Văn Công cho biết, đối với các trường hợp cố tình tái phạm, Công an quận sẽ phối hợp cơ quan liên quan xử lý rút giấy phép kinh doanh. Việc kiểm tra, xử lý được thực hiện trên tinh thần hỗ trợ, tạo điều kiện để phát triển kinh tế nhưng nếu coi thường pháp luật, vì lợi nhuận mà ảnh hưởng đến đời sống người dân sẽ bị xử lý nghiêm”. Bảo Nam