Quan hệ Nga - Ba Lan leo thang căng thẳng

Thứ năm, 04/05/2023 08:47
Quan hệ giữa Nga và Ba Lan leo thang căng thẳng sau khi chính quyền Ba Lan tịch thu trường học của Đại sứ quán Nga ở thủ đô Warsaw. Phía Nga ngay lập tức coi đây là hành động “bất hợp pháp” và tuyên bố các cơ quan của nước này đã khởi động các bước trả đũa "gay gắt".
Chính quyền Ba Lan treo biển cảnh báo trên cổng tòa nhà là trường học của Đại sứ quán Nga ở Warsaw ngày 29-4. Ảnh: AFP
Chính quyền Ba Lan treo biển cảnh báo trên cổng tòa nhà là trường học của Đại sứ quán Nga ở Warsaw ngày 29-4. Ảnh: AFP

Tịch thu trường học

Theo TASS, sáng 29-4 (giờ địa phương), chính quyền Ba Lan bắt đầu chiếm giữ ngôi trường của Đại sứ quán Nga ở Warsaw bằng vũ lực. Trong khi đó, truyền thông Ba Lan đưa tin rằng, cảnh sát nước này đã xuất hiện trước Đại sứ quán Nga ở Warsaw vào sáng 29-4 và chính quyền đã cho các nhân viên của trường đến 19 giờ giờ cùng ngày phải rời khỏi trường.

Nga tuyên bố tòa nhà này thuộc về Đại sứ quán của họ ở Warsaw. Bộ Ngoại giao Ba Lan cho biết, theo quan điểm của Ba Lan đã được tòa án xác nhận, tài sản này thuộc về nhà nước Ba Lan và Nga đang nắm giữ nó một cách bất hợp pháp. Trong một tuyên bố, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ba Lan Lukasz Jasina khẳng định, tòa nhà này thuộc về Tòa thị chính Warsaw. Thị trưởng Rafal Trzaskowski của Warsaw cũng khẳng định ngôi trường "không có tư cách ngoại giao và không được bảo vệ bởi bất kỳ quyền miễn trừ nào".

Ngay sau khi chính quyền Ba Lan tịch thu tòa nhà, Bộ Ngoại giao Nga đã ra tuyên bố nhấn mạnh Moscow coi việc chính quyền Ba Lan xâm nhập vào trường học của Đại sứ quán Nga ở Warsaw là hành vi vi phạm trắng trợn Công ước Viên năm 1961 và là một hành vi xâm phạm tài sản ngoại giao của Nga ở Ba Lan. Bộ này cam kết rằng hành động của Warsaw sẽ không thể không chịu phản ứng gay gắt của Moscow và các hậu quả đối với Ba Lan. Đại sứ quán Nga tại Ba Lan gọi hành động của chính quyền Ba Lan là bất hợp pháp, vượt ra ngoài khuôn khổ của các mối quan hệ văn minh giữa các quốc gia. Hành động này sẽ không tránh khỏi phản ứng gay gắt và hậu quả đối với chính quyền Ba Lan và lợi ích của Ba Lan ở Nga.

Ngày 30-4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết Moscow sẽ đưa ra phản ứng rất gay gắt đối với việc Ba Lan tịch thu trường học của Đại sứ quán Nga ở thủ đô Warsaw. “Chính quyền Warsaw sẽ nhận các bước trả đũa, như bạn biết đấy, chúng sẽ được các cơ quan của Nga thực hiện và giải quyết. Công việc này đã được khởi động, đây là lựa chọn của họ, chúng tôi sẽ đáp trả”, bà Zakharova phát biểu trên kênh truyền hình Rossiya-1.

Ngày 2-5, Bộ Ngoại giao Nga xác nhận đại biện lâm thời Jacek Sladewski của Đại sứ quán Ba Lan đã bị triệu tập để tiếp nhận "phản đối mạnh mẽ nhất". "Hành động thái quá này vi phạm nghiêm trọng Công ước Vienna về Quan hệ Ngoại giao năm 1961 và xâm phạm tài sản ngoại giao của Nga", tuyên bố của Bộ Ngoại giao nêu rõ. Theo bộ này, hành động của Ba Lan đặc biệt "không có chuẩn mực đạo đức" khi ngăn cản trẻ em học hành, "những đứa trẻ mà chính quyền Ba Lan đã trắng trợn đuổi ra ngoài".

Tịch thu tiền trong tài khoản của Đại sứ quán

Động thái tịch thu trường học Đại sứ quán Nga của chính quyền Ba Lan diễn ra chỉ vài ngày sau khi Đại sứ Sergey Andreyev hôm 26-4 xác nhận tất cả số tiền trong tài khoản của Đại sứ quán và Văn phòng Thương mại Nga tại Warsaw đã bị Văn phòng Công tố Ba Lan tịch thu.

Đại sứ Nga tại Ba Lan Sergey Andreyev cho biết: “Chúng tôi đã nhận được thông báo từ văn phòng công tố rằng tiền trong tài khoản Ngân hàng Santander của đại sứ quán và đại diện thương mại đã được chuyển vào tài khoản của văn phòng công tố”. Sau đó, Ngân hàng Santander đã thông báo với Đại sứ quán Nga rằng họ đã ngừng hợp tác với chính phủ Nga và đóng các tài khoản. Theo ông Andreyev, có một lượng đáng kể cả USD và đồng zloty của Ba Lan trong cả hai tài khoản. Ông Andreyev gọi vụ việc là vi phạm trắng trợn Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao. Đây là công ước năm 1961 quy định quyền và trách nhiệm của các nhà ngoại giao.

Trước đó, chính quyền Ba Lan đã đóng băng tài khoản của Đại sứ quán Nga với lý do nghi ngờ rằng đại sứ quán này có thể liên quan đến rửa tiền hoặc khủng bố. Việc này khiến Đại sứ quán Nga không thể trả tiền thuê một cơ sở giải trí gần Warsaw, sau đó chính quyền Ba Lan đã chấm dứt hợp đồng thuê và tịch thu tài sản vào tháng 11-2022. Một tài sản khác là ngôi nhà tại số 100 Phố Sobieski đã bị tịch thu vào mùa xuân năm ngoái. Vào thời điểm đó, Thị trưởng Warsaw là ông Rafal Trzaskowski nói rằng nên trao số tiền này cho những người tị nạn Ukraine. Bộ Ngoại giao Nga đã phản đối cả hai vụ tịch thu tài sản trên và coi đây là hành vi vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế, cụ thể là Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao.

Mối quan hệ vốn căng thẳng giữa Nga và Ba Lan đã trở nên tồi tệ hơn kể từ khi chiến sự ở Ukraine bùng nổ, trong đó Warsaw được coi là một trong những đồng minh trung thành nhất của Kiev. Hôm 18-4, Ba Lan đã bắt đầu xây dựng hàng rào điện tử ở biên giới với vùng Kaliningrad của Nga. Bộ trưởng Nội vụ Ba Lan Mariusz Kaminski cam kết sẽ biến hàng rào dọc biên giới với Nga thành hàng rào hiện đại nhất. Theo ông, khi việc xây dựng hàng rào hoàn thành vào khoảng mùa thu tới, chính quyền Ba Lan sẽ có thể "giám sát đầy đủ" khu vực biên giới với Nga và có khả năng "chuẩn bị hoàn hảo" để đối phó với mọi hoạt động bất hợp pháp. Ông tuyên bố: "Đây sẽ là biên giới an toàn nhất của EU".

AN BÌNH